آخرین روز ثبت نام در کنفرانس بین المللی SMPR

دبیرخانه دومین کنفرانس بین المللی سنجننده ها و مدل ها در فتوگرامتری و سنجش از دور که روزهای 14 تا 16 مهر در دانشگاه تهران برگزار می گردد٬ اعلام کرد حداکثر تا امروز چهارشنبه  10 مهر تخفیف دانشجویی برای ثبت نام در کنفرانس و کارگاه های آن وجود دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر و دیدن برنامه مقالات و سخنرانی ها و کارگاه های این کنفرانس بزرگُ‌٬ به سایت آن به نشانی زیر مراجعه کنید:

http://smpr.ut.ac.ir/

همچنین از نشانی زیر می توانید برنامه های سه روز ه این همایش را شامل 59 مقاله انگلیسی و 10 مقاله فارسی دانلود نمایید

http://smpr.ut.ac.ir/data/cnf1361601224/uploads/Program-SMP2013.pdf

مایکروسافت و فروش فوق العاده!

بخش فتوگرامتری مایکروسافت، این غول دنیای کامپیوتر، به نام Vexcel Imaging اعلام کرد که در سال مالی 1009-2010 م تعداد 30 دوربین رقومی را در مدلهای مختلف فروخته است. این عدد به جز 11 مورد ارتقا سیستمی است که این شرکت برای مشتریان قدیمی خود انجام داده است.  بد نیست به لیست فروش شرکت هم نگاهی بیندازیم

18 دوربین از نوع دوربینهای بزرگ قالب (Large-format cameras)  شامل مدلهای UltraCamX, UltraCamXp and UltraCamXp Wide Angle

و 12 دوربین فتوگرامتری متوسط قالب (medium-format cameras)  از نوع مدلهای UltraCamL and UltraCamLp

با توجه به رکود اقتصادی که جهان را فراگرفته بود، این شرکت فروش مذکور را برای خود یک موفقیت می داند. به هر حال این گزارش حداقل نوع دوربینهای پرفروش این شرکت را معرفی می کند و می تواند با توجه به این که در داخل کشور هم تمایل به خرید این دوربینها (هرچند غیر قانونی و دست و پاشکسته به علت تحریم) در حال ازدیاد است راهنمای خوبی باشد.

البته و صد البته صلاح مملکت خویش خسروان دانند......!

پایان کار فتوگرامتری!

گرچه ما هم از این عنوان زیاد خوشمان نمی آید ولی خوب چندین سال است که زمزمه هایی اینچنین به گوش می رسد. خوب یادم هست که چند سال پیش یکی از همکاران تعریف میکرد که مدرسی در یکی از دانشگاههای کشور  سر کلاس فتوگرامتری روز اول گفته بود که فتوگرامتری منسوخ شده است و من برای شما سنجش از دور درس میدهم! صرفنظر از کم لطفی این همکار، این بار این زمزمه ها از دنیای حرفه ای فتوگرامتری شنیده میشود.  آقای Wolfgang Forner از دانشگاه بن  آلمان در ارایه مقاله ای در ISPRS این گونه عنوان کرد که فتوگرامتری به عنوان یک رشته آکادمیک علمی به پایان خود رسیده یا حداقل در چند سال آینده به پایان خود خواهد رسید. وی بر این عقیده است که مسایل پایه فتوگرامتری حل شده اند یا در چند سال آینده حل خواهند شد. وی عنوان می کند که ما رشته ای از تصاویر را اخذ می کنیم، توجیه ، تصحیح می کنیم و مدلهای سه بعدی از آنها استخراج می کنیم. به طور کلی همه تصحیحات لازم در چنگ ما هستند.

موضوع بحث آینده در این زمینه ایجاد مدل سه بعدی نیست بلکه این است که آیا می توان ماشینی ساخت که بتواند تصویر را تفسیر نماید؟ یا  به سئوالاتی اینچنین پاسخ گوید: آیا این لکه روی تصویر یک خانه یا یک صخره در صحرا یا یک قطعه از یک ساختمان است؟ اگر یک خانه است اندازه آن چقدر است؟ ورودی آن کجاست؟ چند طبقه دارد؟ و . . .

این سئوالات مهم و ارزشمند تا به حال در فتوگرامتری به طور جد پاسخ داده نشده اند. این سئوالات تا به حال در حیطه ماشین بینایی و بینایی کامپیوتری (computer vision)  مطرح بوده اند. متخصصین این رشته از تصاویر دوبعدی  سعی در استخراج چنین اطلاعاتی (معمولا سه بعدی) دارند. روشهای فعلی ماشین بینایی تا به حال توانسته اند پنجره ها در یک دیوار را تشخیص دهند یا برخی عوارض ساخت بشر در یک تصویر را پیدا کنند. و یا مثلا تصاویر مشابه را در میان تصاویر دیگر پیدا کنند.

با استفاده از اطلاعات سه بعدی فتوگرامتری این فرآیند با اطمینان بیشتری انجام می شود. ولی سئوال اصلی این است که آیا متخصصین فتوگرامتری در چنین موقعیتی قرار دارند؟ عقیده Forner بر این است که فتوگرامتریست ها به صورت گروههای کوچک و مجزا کار می کنند و همین باعث شده است که از رقیبان خود در ماشین بینایی که معمولا در گروههای بزرگتر با هم کار می کنند عقب بمانند. وی به عنوان راه چاره پیشنهاد می دهد که این دو گروه با هم متحد شوند یا حداقل دیوارهایی که بین متخصصین فتوگرامتری هست را باید فرو ریخت.

به هر حال نیازهای بشر روز به روز فزونی می گیرد و البته در کنار آن توقع و راحت طلبی آن. بنابراین جستجوی راه های اتوماتیک انجام بسیاری از کارها که امروزه بشر به صورت دستی یا نیمه اتوماتیک انجام می دهد کاملا قابل پیش بینی است. در این زمینه دانشگاهها همیشه در کشور ما با توجه به کم اقبالی و ضعف صنعت در زمینه پژوهش پیش قدم بوده اند. و می توان از اساتید بزرگوار این رشته انتظار داشت که این زمزمه های کم رنگ را جدی بگیرند. قبل از اینکه واقعا تغییر اساسی در فتوگرامتری پیش آید خود به استقبال آن برویم.

اندازه گیری طول دیوار چین

طول دیوار بزرگ چین چقدر است؟ پاسخ این سئوال کمی مشکل است چون که اساسا این دیوار پیوسته نیست. بخشی از آن توسط سنگ و بخشی دیگر با استفاده از زمین طبیعی کوبیده شده ایجاد  شده است. قسمتی از آن ارتفاع بسیار کوچکی دارد و بخش از آن اصلا دیوار نیست و فقط از عوارض طبیعی نظیر رودخانه ها تشکیل شده است. البته برخی از عوارض طبیعی اولیه در دوران سلسه های اولیه چین وجود داشته اند که با عوارض امروزی کمی متفاوت هستند و این به پیچیدگی قضیه اضافه می کند.

دیگر موردی که اندازه گیری طول دیوار بزرگ چین را مشکل می کند این است که  این دیوار روی خطی مستقیم ایجاد نشده است و برخی قسمتها در مناطق پست تر از قسمتهایی که روی کوه ایجاد شده اند قرار دارند. به این ترتیب روشهای معمولی نقشه برداری زمینی نمی تواند اندازه دقیق آن را در فضای سه بعدی به دست آورد.

اخیرا ISPRS تصمیم گرفت تا طول واقعی این دیوار را اندازه گیری نماید. رئیس ISPRS آقای چن ژون رئیس علمی این پروژه نیز هست. یک تیم کامل و بزرگ فنی  قریب به 800 نفر از متخصصان (علوم ژئوماتیک و میراث فرهنگى ) روی این پروژه کار کردند. این تیم از عکسهای هوایی با مقیاس     1:35000  برای ایجاد مدل سه بعدی رقومی استفاده کرد و با استفاده از این مدل سه بعدی و امکانات فتوگرامتری متخصصان قادر به اندازه گیری طولهای شیبدار شدند.

در 18 آوریل امسال نتایج این تحقیق مشخص گردید. بر خلاف طول 6000 کیلومتری قبلی ، طولهای محاسبه شده برای این دیوار به قرار زیر اعلام شد:  6259.6 کیلومتر دیوار سنگی، 359.7 خندق ها و گودالها، و 2232.5 کیلومتر عوارض طبیعی نظیر رودخانه ها و چاله های طبیعی. که جمعا طولی معادل 8851.8 کیلومتر برای این دیوار اعلام گردید.

حاصل این تلاش که دو سال نیز  طول کشیده است یک GIS خواهد بود که علاوه بر نقشه های 1:10000 این عارضه مهم بشری اطلاعات مربوط به میراث فرهنگی چین در این رابطه را نیز در خود خواهد داشت. از این پایگاه داده ها جهت امور تحقیقاتی، حفظ میراث فرهنگی و همچنین توسعه سایت میراث فرهنگی بشریت استفاده خواهد شد.

خوب این خبر علاوه بر اینکه یکی دیگر از کاربردهای فتوگرامتر ی را نشان می دهد اهمیت کار چینیها را در حفظ و معرفی بناهای تاریخی خود گوشزد می کند. امیدواریم این خبر برای تصمیم گیرندگان،  مسئولان و همچنین محققان کشور در زمینه علوم ژئوماتیک عبرت آموز و سرمشق دهنده باشد و دنیای ژئوماتیک کشور از بحث تولید نقشه به کاربردهای بسیار دیگر شاخه های مختلف ژئوماتیک رو بیاورد.

مایکروسافت و فتوگرامتری

مسابقه بر سر دلارهایی که در فتوگرامتری خرج می شود تبدیل به مسابقه بین گوگل و مایکروسافت شده است. مدیر پروژه زمین مجازی (Virtual Earth) مایکروسافت در کنفرانس Map Asia عنوان نمود که قرار است با سرمایه گذاری در بخش فتوگرامتری تصاویری با دقت 15 سانتیمتر از سطح زمین تهیه نمایند. در این پروژه خیابانها و ساختمانها با دقت 2 سانتیمتر به علاقه مندان ارایه خواهد شد. وی گفت که شرکت متبوعش متعهد به انجام چنین کاری است. البته وی اعتراف می کند که در حال حاضر چنین چیزی میسر نیست ولی برنامه ریزی برای آن ممکن است.

مایکروسافت به جمع آوری چنین داده هایی خوشبین است. این مدیر پروژه دلیل اصلی خوشبینی خود را گرایش بیشتر ارگانها به استفاده از دوربینهای رقومی عکاسی هوایی می داند. آماری که وی برای ده سال گذشته ارایه می دهد چنین است: 77 واحد دوربین Vexcel مایکروسافت، 51 دوربین ADS 40 لایکا  و 53 دوربین DMC   اینترگراف. اینها مجموعا 181 دوربین رقومی هستند که در حال حاضر در عملیات فتوگرامتری به کار گرفته می شوند. وی پیش بینی  می کند که 1000 دوربین عکاسی جهان در دهه آینده به نوع رقومی تبدیل شوند. و از این رهگذر مجموعه داده های رقومی مورد نیاز شرکتها برای چنین پروژه هایی فراهم آید.

در کنار این مجموعه نرم افزارهای قوی مایکروسافت برای مدل سازی رقومی سه بعدی قرار دارند که قرار است تا سال 2008 مدل سه بعدی 500 شهر را تهیه نمایند. یعنی هر روز سه مدل کامل سه بعدی!! این انقلاب در زمینه تولید مدلهای سه بعدی با پروژه Photosynth  مایکرو سافت کامل خواهد شد. این پروژه که قول تکمیل آن در سال 2008 داده شده است کاربران را قادر می سازد تا تصاویر سرزمینهای خود را بر روی وبسایت زمین مجازی ارسال کنند تا نرم افزارهای مایکروسافت آن را در جای خود به طور اتوماتیک قرار دهند و مدل سه بعدی را هرچه واقعی تر نمایند.

به این ترتیب تلاشهای گوگل در این زمینه با یک رقابت جدی مواجه خواهد شد و در این میان حجم عظیمی از نقدینگی هم به دنیای فتوگرامتری سرازیر خواهد شد. امیدواریم که بخشی از آن هم به توسعه بیشتر این علم کمک نماید.

انقلاب دوربینهای رقومی

"انقلابی جدید در دنیای فتوگرامتری در حال وقوع است"؛ نماینده Vexcel در نیوزلند این جمله را در مراسم فروش آخرین مدل دوربین رقومی Ultracam-X از جمله دوربینهای رقومی دو بعدی به سازمان نقشه برداری هوایی نیوزلند عنوان نمود. وی عنوان کرده است که 53 مدل مختلف از این دوربینها به بازار عرضه خواهد شد. امروزه این توافق جمعی حاصل آمده است که فن آوری دوربینهای رقومی برای فتوگرامتری به رشد رسیده و می تواند به طور جدی مورد استفاده قرار بگیرد. در کنفرانس Map Asia  (2006; Bangkok, 29 August -2 September)  عنوان شد که در حال حاضر 120 دوربین بزرگ رقومی و 200 دوربین با اندازه متوسط در حال استفاده می باشند. در مقابل 1000 دوربین آنالوگ معمولی نیز هنوز در فرایند عکسبرداری فعال هستند.

در همین کفرانس مطرح گردید که تردید در مورد کارایی این دوربینها از بین رفته و پارامترهای اقتصادی کاربران را به استفاده بیشتر از این فن آوری ترغیب می کند. حتی با در نظر گرفتن سرمایه گذاری اولیه بالایی که این دوربینهای رقومی می طلبد؛ روز به روز صرفه اقتصادی این دوربینها در مقابل دوربینهای آنالوگ قابل توجیه تر می شود. جالب توجه این است که این تقاضا برای تکنولوژی جدید بیشتر از جانب شرکتهای متوسط فعال در این زمینه مطرح می شود.  موانع حضور شرکتهای کوچک در این زمینه  نیز به علت کم کردن هزینه ها و نیروی انسانی مورد نیاز (یک هواپیما، یک دوربین و یک عامل) برطرف می شود. این فن آوری به طریق اولی برای شرکتهای بزرگ نیز بسیار مفید و موثر خواهد بود. در این میان شرکتهایی با تعداد کارمندان بین 10-50 نفر منحل خواهند شد. چون بیشتر این عوامل انسانی متخصصان کار با دوربینهای آنالوگ، ظهور فیلم، دستگاهای تبدیل آنالوگ و نظائر آن هستند. پایان کار چنین متخصصانی در این زمینه حتمی است.