روسیه به برنامه GLONASS شتاب می دهد

سیستم ناوبری روسی GLONASS امروز از پشتیبانی سیاسی و مالی خوبی برخوردار است به طوری که تا فقط در دهه گذشته حدود 4.7 میلیارد دلار تا به حال برای آن هزینه شده است و روسها در پی این هستند تا سرعت بیشتری به این برنامه بدهند تا پایان سال جاری میلادی پوشش کاملی از سطح زمین داشته باشند. به این منظور روسیه قصد دارد تا 6 ماهواره دیگر از این نوع را تا پایان سال به فضا ارسال نماید.

تا به حال 23 ماهواره از این سیستم به فضا پرتاب شده است که در کشورهای تحت تسلط شوروی سابق پوشش خوبی را فراهم آورده است. با اضافه شدن 6 ماهواره جدید پوشش نسبتا کاملی از سطح زمین حاصل خواهد شد. این سیستم برای کامل شدن به 30 ماهواره نیاز دارد. به این ترتیب دقت تعیین موقعیت آنی با این سسیستم به 3 متر خواهد رسید.

روسها راهکارهایی نیز برای تامین هزینه های این سیستم پیش بینی کرده اند. مثلا قرار است همه کامیونها، ماشینهای برون شهری، ماشینهای حمل مواد خطرناک و... اجبارا به این سیستم تجهیز شوند. از این سیستم ردیابی برای گرفتن مالیات جاده ای (عوارض) و همچنین مدیریت حوادث جاده ای استفاده خواهد شد. استفاده از این سیستم ردیابی که ERA نام خواهد داشت به صورت آزمایشی از جولای 2011 و بعد در سال 2014 برای همه اجباری خواهد شد.

شرکتهای سازنده گیرنده های ناوبری ماهواره ای نیز علاوه بر GPS سعی دارند تا در گیرنده های خود قابلیت اخذ سیگنالهای سیستم GLONASS را هم تعبیه کنند و به این ترتیب قدرت تعیین موقعیت را بالاتر ببرند.

با این رویکرد جدید روسیه می توان پیش بینی نمود که سیستمهای ناوبری در آینده متحول خواهد شد  وشاید به این ترتیب روشهای جمع آوری داده  وب رداشتهای زمینی نیز تحول اساسی پیدا کنند.

آیا ما به GPS بیش از حد وابسته شده ایم؟

متنی که در ادامه می آید ترجمه خلاصه شده ای از یک مقاله است که موضوع آن به نظر جالب آمد.

آکادمی سلطنتی مهندسی انگلیس اخیرا گزارشی داده از میزان وابستگی مردم به GPS و نتیجه گیری کرده است که این وابستگی بیش از حد است و با توجه به این که سیگنالهای ماهواره ای در معرض تغییرات ناشی از طبیعت و حتی انسانها می باشد ریسک این وضعیت بالا رفته است.

گزارش آکادمی مذکور اعلام می دارد که امروزه کاربردهای زیادی بر اساس GPS توسعه یافته اند که هیچ نوع روش جایگزین دیگری نیز برای آنها تدارک دیده نشده است. البته در 3 دهه اخیر آمریکا سیستم ناوبری خود را توسعه داده و خدمات رسانی خود را بی وقفه دنبال کرده است ولی به هر حال فکر کردن به حادثه ای غیر قابل پیش بینی که این سرویس دهی را مختل کند نامعقول نیست.

در این سه ده مشکلات متعددی از پیش پای این سیستم و کابران آن برداشته شده است نظیر: دسترسی به سیگنال در مکانهای دوردست، امکان استفاده در حالت کینماتیک با دقت بالا و ...  . با ظهور مشابه روسی این سیستم (GLONASS) ریسک تکیه بر یک سیستم تنها نیز کاهش یافته است. در کنار این ، سیستمهای اروپایی (GALILEO) و چینی  (COMPASS) مشابه نیز در راهند و بنابراین سیستم باز هم تقویت می شود. کافی است تا کاربر گیرنده ای مجهز برای دریافت سیگنالهای این سیستمهای جدید داشته باشد.

یکی از مهمترین مخاطرات در این زمینه دسترسی افراد غیر مسئول و تبهکاران به شبکه های اطلاعات و زیر ساختهای فن آوریهای ماهواره ای می باشد. تخریب این سیستمها گاه می تواند به جان مردم آسیب برساند. علاوه بر این مردم با عادت کردن به استفاده از این فن آوری به خطرات آن کمتر توجه می کنند. مثلا موقعی که سیستمهای ناوبری ماشین بر اساس GPS اختراع شد اطلاعات آنها در مورد راهها کامل نبود و مردم با اعتماد کامل به این سیستمها گاه به مقصد درست نمی رسیدند.

ما هر رورزه در خطر از کار افتادن سیستمها و زیر ساختها هستیم. تصادفات و تغییرات آب و هوایی می توانند جاده ها را از کار بیندازند و مردم را به خطر بیفکنند و این موضوع می تواند در هر زمینه ای اتفاق بیفتد. بنابراین باید به این امر واقف باشیم ، راههای جایگزین را بدانیم تا مواقع لزوم از آنها استفاده نماییم. باید روزی بدون GPS را تصویر کنیم شاید بیاید!

خبری از GLONASS

در 26 فوریه سال جاری اولین ماهواره نسل k از سری ماهواره های روسی GLONASS با موفقیت در مدار قرار گرفت. این ماهواره پس از مسافرتی حدود سه ساعت و سی و چهار دقیقه از پایگاه پلستک در شمال روسیه به موقعیت از پیش تعیین شده رسید. روسها اعلام کرده اند که همه سیستمهای این ماهواره پیشرفته تعیین موقعیت، درست کار می کنند و ارتباط ایستگاه زمینی با آن به خوبی برقرار شده است.

 به این صورت روسها نشان داده اند که به صورت جدی پیگیر مسایل مربوط به سیستم تعیین موقعیت اختصاصی خودشان هستند و می شود از اکنون توسعه روز افزون این سیستم را پیش بینی نمود.

شکست پرتاب ماهواره های Glonass. آیا Glonass رها می شود؟

مدت زمان زیادی از پرتاب ناموفق سه ماهواره Glonass از پایگاه بایکونور نمی گذرد. رسانه های بین المللی به صورتهای متفاوت با آن روبرو شدند. برخی این حادثه را دیدگاه منفی دیده و آن را به عنوان پایان این پروژه تلقی کردند. البته روسها رویکرد دیگری دارند و آژانس فضایی روسیه اعلام کرده است که 20 ماهواره فعال این سیستم با سلامت کامل به کار خود ادامه می دهند. روسیه اعلام کرده است که در اوایل سال 2011 م ماهواره های جایگزین را به فضا خواهد فرستاد. برنامه بلند مدت اعلام شده روسها مشخص می کند که در اوایل سال 2013 م نسل جدید ماهواره های GLONASS K2 به فضا پرتاب خواهند شد.

پرتاب ناموفق این سه ماهواره تنها یک شکست موقت خواهد بود و محیطهای کاری استفاده از سیستمهای GNSS  (GPS+GLONASS+ . . .) به جای GPS را قبول نموده است. روسها در میان مدت کاربردهای  Glonass  را توسعه می دهند. کاربردهایی نظیر حمل و نقل، کاربردهای اجتماعی، تهیه زیرساختها و ... . بدون شک مهمترین حسن GLONASS افزایش دقت سیستمهای تعیین موقعیت ماهواره ای است. به این ترتیب کاربرد این سیستمها در نقشه برداری و کاربردهای موبایل مخصوصا در مناطق شهری افزایش می یابد.

آنچه قطعی  است ، تکمیل شدن سیستم Glonass و افزایش کاربردهای آن در دنیای ژئوماتیک است. واقعیتی که خود را برای آن باید آماده کنیم.

وضعیت سیستم گلوناس

با برنامه ریزی های روسها برای تقویت و بازسازی سیستم گلوناس اکنون تعداد ماهواره های این سیستم به ۲۲ ماهواره افزایش یافته است. حدود ۱۰ روز پیش ماهواره شماره سه بلوک یک نیز خاموش شد. به این ترتیب با رسیدن تعداد این ماهواره ها به حد ۲۱ ماهواره مورد نیاز برای پوشش مناسب از نظر دید و دقت رسیده است. آخرین لیست این ماهواره ها را در زیر می بینید:

Orb. pl.	Orb.  slot	RF chnl	Launched	Operation begins	Operation  ends
I	1	01	14.12.09	30.01.10
	2	-4	25.12.08	20.01.09
	3	-5	25.12.07	25.01.08	05.11.10
	4	06	25.12.08	17.01.09	08.09.10
	5	01	14.12.09	10.01.10
	6	-4	14.12.09	24.01.10	01.10.10
	7	05	26.12.04	07.10.05
	8	06	25.12.08	12.02.09
II	9	-2	02.09.10	04.10.10
	10	-7	25.12.06	03.04.07
	11	00	25.12.07	22.01.08
	12	-1	02.09.10	12.10.10
	13	-2	25.12.07	08.02.08
	14	-7	25.12.06	03.04.07	24.10.10
	15	00	25.12.06	12.10.07
	16	-1	02.09.10	11.10.10
III	17	04	26.10.07	04.12.07
	18	-3	25.09.08	26.10.08
	19	03	26.10.07	25.11.07
	20	02	26.10.07	27.11.07
	21	04	25.09.08	05.11.08
	22	-3	02.03.10	28.03.10
			25.09.08	13.11.08	31.08.09
	23	03	02.03.10	28.03.10
			25.12.05	31.08.06	19.03.10
	24	02	02.03.10	28.03.10

رشد جهانی GNSS

رشد جهانی GNSS

این روزها مردم کشورهای دنیا و به خصوص نقشه برداران که به دنبال تعیین موقعیت دقیق تر هستند با شنیدن خبر تکمیل شدن سیستم روسی تعیین موقعیت جهانی GLONASS که به همین زودی اتفاق خواهد افتاد و پرتاب ماهواره های QZSS ژاپن خوشحال شدند. این دو خبر همراه با پیشرفت روز افزون سیستم آمریکایی GPS باعث شده است تا بازار GNSS (Gobal Navigation Satellite System) داغتر شود. فن آوری GNSS هر روز دقت بیشتری در تعیین موقعیت و ناوبری خواهد داشت.

در همین ماه در نمایشگاهی در آلمان غولهای دنیای ژئوماتیک دور هم گرد آمدند تا آخرین دستاوردهای خود را در زمینه فن آوری GNSS به نمایش بگذارند. شرکتهایی نظیر Leica Geosystems, Trimble, Ashtech, JAVAD, Sokkia, Topcon, Hemisphere GPS, FOIF.

محصولات متنوع این شرکتها در این نمایشگاه نشان میداد  که رویکرد تازه شرکتها به سمت تولید دستگاههای کوچکتر و سبکتر که بتوان در دستگاههای مختلفی از آنها استفاده نمود؛ می باشد. در این میان چینیها حضور چشمگیری در این زمینه دارند و دستگاههای متنوعی را برای کاربران ارایه کرده اند..

اولین ماهواره GPS نسل جدید به فضا پرتاب شد

اولین ماهواره GPS نسل جدید 27 می امسال به فضا پرتاب شد.

این ماهواره پس از یک هفته تاخیر از ایالت فلوریدای آمریکا برای یک ماموریت 12 ساله به فضا پرتاب شد. ماهواره 2F-1 دارای دقت سیگنال دوبرابر ماهواره های قبلی ناوبری است و به فن آوریهای جدید جهت ارسال سیگنالهای قویتر (مخصوصا در کابردهای هوایی) مجهز است.

ماهواره اینتلست از دست رفت!

سیستم  WAAS را برای  GPS  که می شناسید. این سیستم تصحیحاتی را برای تعیین موقعیت دقیقتر ارسال می کرد. حال اینتلست از دست رفتن یکی از ماهواره های خود را رسما اعلام کرده است. البته مهمترین اثر این قضیه بیشتر در آمریکای شمالی و مخصوصا شمال غربی آلاسکا تاثیر خواهد گذاشت و 16 فرودگاه دیگر این خدمات را دریافت نخواهند کرد. البته اداره فدرال هوایی آمریکا اعلام کرده است که در کل کشور این مشکل به صورت موردی وجود خواهد داشت. آمریکائیها به فکر پرتاب ک ماهواره جایگزین تا پایان سال جدید هستند.

البته هشدارهای متعددی برای ضعف در سیستم پشتیبانی GPS و متعاقات آن قبلا داده  شده بود. به هر حال کشور ما از این قضیه متاثر نخواهد شد چرا که استفاده از این سیستم برای ایران طراحی نشده بود.

خوب این هم یک منفعت عدم استفاده از تکنولوژی در حد بالا!

چین ماهواره دیگری را به فضا فرستاد

چین ماهواره دیگری از سری ماهواره های سیستم ناوبری خود را به فضا فرستاد. این پرتاب موفقیت آمیز از ایستگاه پرتاب ماهواره ژیچانگ در جنوب غربی استان سیچوان انجام شد. به این ترتیب سومین ماهواره سیستم قطبنما یا  Beidou در مدار قرار گرفت. دنیا به سمت کامل شدن سیستمهای ناوبری پیش می رود ولی بیم ان می رود که با رقابت زیاد این سیستمها و هزینه های زیاد آنها بحث دریافت هزینه برای استفاده از خدمات آنها جدی شود. چیزی که در مورد سیستم گالیله مطرح است.

تغییرات جدید در سیستم گلوناس

روسیه یکی از سه ماهواره جدید خود از سری ماهواره های گلوناس را فعال می کند. به این ترتیب گیرنده هایی که قابلیت دریافت سیگنالهای این ماهواره ها را دارند می توانند با دقت بیشتری تعیین موقعیت را انجام دهند. با فعال شدن این ماهواره گلوناس یک گام به کاربردی تر شدن پیش می رود.    

هم اکنون سیستم گلوناس دارای 16 ماهواره فعال به شرح جدول زیر می باشد:   

Orb. Pl.	Orb. Slot	Freq. Chn.	Nr.	Comments	Launch date	Input date	Outgage date	St.
I	1	01	730	Commisioning Phase	14/12/09			off
	2	-4	728	In Operation	25/12/08	20/01/09		on
	3	05	727	In Operation	25/12/08	17/01/09		on
	4	06	733	Commisioning Phase	14/12/09			off
	5	01	734	Commisionig Phase	14/12/09			off
	6	-4	701	Decommisionig Phase	10/12/03	18/06/09		off
	7	05	712	In Operation	26/12/04	07/10/05		on
	8	06	729	In Operation	25/12/08	12/02/09		on
II	9	-2	722	In Operation-L1 Only	25/12/07	25/01/08		on
	10	-7	717	In Operation	25/12/06	03/04/07		on
	11	00	723	In Operation	25/12/07	22/01/08		on
								off
	13	-2	721	In Operation	25/12/07	08/02/08		on
	14	-7	715	In Operation	25/12/06	03/04/07		on
	15	00	716	In Operation	25/12/06	12/10/07		on
								off
III	17	04	718	In Operation	26/10/07	04/12/07		on
	18	-3	724	In Operation	25/09/08	26/10/08		on
	19	03	720	In Operation	26/10/07	25/11/07		on
	20	02	719	In Operation	26/10/07	27/11/07		on
	21	04	725	In Operation	25/09/08	05/11/08		on
	22	-3	726	Maintenance	25/09/08	13/11/08	31/08/09	off
	23	03	714	In Operation	25/12/05	31/08/06		on
	24	02	713	Maintenance	25/12/05	31/08/06	02/11/09	off