آخرین پرتاب ماهواره GPS از شماره پرتاب 55 با کد هفته پنجم به نام GPS IIR-21M در تاریخ 26 مرداد 88 صوت گرفته است. به این ترتیب 32 ماهواره فعال این سیستم در زیر آمده اند. در این لیست، قدیمی ترین ماهواره، همچنان ماهواره IIA-10 می باشد که تا حدود سه هفته دیگر به سن 19 سالگی کامل خواهد رسید.
IIA-10 32 23 26 NOV 1990 Rb
IIA-11 24 24 04 JUL 1991 Cs
IIA-12 25 25 23 FEB 1992 Rb
IIA-14 26 26 07 JUL 1992 Rb
IIA-15 27 27 09 SEP 1992 Cs
IIA-21 09 39 26 JUN 1993 Cs
IIA-23 04 34 26 OCT 1993 Rb
IIA-24 06 36 10 MAR 1994 Rb
IIA-25 03 33 28 MAR 1996 Cs
IIA-26 10 40 16 JUL 1996 Cs
IIA-27 30 30 12 SEP 1996 Cs
IIA-28 08 38 06 NOV 1997 Cs
IIR-2 13 43 23 JUL 1997 Rb
IIR-3 11 46 07 OCT 1999 Rb
IIR-4 20 51 11 MAY 2000 Rb
IIR-5 28 44 16 JUL 2000 Rb
IIR-6 14 41 10 NOV 2000 Rb
IIR-7 18 54 30 JAN 2001 Rb
IIR-8 16 56 29 JAN 2003 Rb
IIR-9 21 45 31 MAR 2003 Rb
IIR-10 22 47 21 DEC 2003 Rb
IIR-11 19 59 20 MAR 2004 Rb
IIR-12 23 60 23 JUN 2004 Rb
IIR-13 02 61 06 NOV 2004 Rb
IIR-14M 17 53 26 SEP 2005 Rb
IIR-15M 31 52 25 SEP 2006 Rb
IIR-16M 12 58 17 NOV 2006 Rb
IIR-17M 15 55 17 OCT 2007 Rb
IIR-18M 29 57 20 DEC 2007 Rb
IIR-19M 07 48 15 MAR 2008 Rb
IIR-20M 01 49 24 MAR 2009 Rb
IIR-21M 05 50 17 AUG 2009 Rb
روسها در تازه ترین کنفرانس بین المللی ناوبری ماهواره ای که در پطرزبورگ برگذار شد عنوان کرده اند که سیستم تعیین موقعیت ماهواره ای خود را جدی تر پیگیری می کنند. روسها اعلام کرده اند که قدرت و قابلیت سیستم Glonass را به حد فعلی GPS خواهند رساند. آنها از این که از رقیب آمریکایی خود عقب افتاده اند ناراحتند قول داده اند که دقت، پایداری و میزان دسترسی سیستم آنها به سرعت بهبود یابد.
در سالهای پس از فروپاشی شوروی Glonass به ورطه فراموشی سپرده شد و ماهواره های از دست رفته در مدار دیگر جایگذاری نشدند. اما در سالهای اخیر روسها به جدیت زیاد سیستم تعیین موقعیت خود را پیگیری کردند و پیش بینی می شود که در اواخر سال 2010 یا 2011 م تعداد ماهواره هایشان به تعداد ماهواره های GPS برسد. با این که گیرنده های ترکیبی GPS و Glonass در بازار موجود است ولی هنوز استفاده از بخش روسی چندان قابل توجه نیست. حتی در خود روسیه نیز هنوز اقبال چندانی به استفاده از سیستم خانگی در شرکتهای روسی دیده نمی شود.
روسها قول داده اند که نسل جدید ماهواره های Glonass از نسل قبلی که Glonass-M نامیده می شدند قابلیتهای بیشتری داشته باشد. از جمله این قابلیتها مدت عمر طولانی (حدود 10 سال) و همچنین وزن کمتر است که هر دو این فاکتورها هزینه ها را به طور قابل توجهی پایین می آورند و کار پیگیری این سیستم راحت تر و ارزان تر خواهد شد.
به هر حال روسها همیشه یک پای ثابت فضا بوده اند و قدرت خود را در این
زمینه نشان داده اند. بنابراین می توان انتظار داشت که این قولها جدی باشند و
آینده نزدیک شاهد قابلیتهای گیرنده های ترکیبی GPS و Glonass باشیم.
توسعه سیستم تعیین موقعیت جهانی چین به نام Compass شتاب گرفته است. سیستم قبلی که Beidou نامیده میشد از چهار ماهواره زمین ثابت روی کشور چین تشکیل شده بود که منطقه ای به وسعت 70 تا 140 درجه شرقی و 5 تا 55 دزجه شمالی را پوشش می داد. دقت این سیستم نزدیک به 20 متر بود. سیستم Beidou یک سیستم دوطرفه مخابراتی بود. به این معنی که ارسال و دریافت موج هم از طرف ماهواره و هم از طرف گیرنده بود. گیرنده زمینی موجی را به سمت ماهواره ارسال می کرد و ماهواره هم موقعیت آن را به گیرنده ارسال می نمود.
گیرنده های این سیستم در حال حاضر بسیار بزرگ و سنگسن هستند و بیشتر به عنوان تجربه ای در امر ناوبری به آن نگاه می شود تا یک سیستم تعیین موقعیت واقعی. سیستم Compass شبیه سیستم GPS خواهد بود. این سیستم از 35 ماهواره تشکیل شده است که 5 تای آنها در مدارهای زمین ثابت و 30 تای آنها رد مدارهایی با ارتفاع 20000 کیلومتری قرار خواهند گرفت.
اولین ماهواره مدار زمین ثابت در 14 آوریل 2007 م در مدار قرار گرفت که به نامهای Compass M1, Beidou 4, یا Beidou 2A شناخته میشود. دومین ماهواره در 15 می 2009 پرتاب گردید که به نامهای Compass M2, Beidou 5 یا Beidou 2G نامیده میشود. امواج ارسالی Compass M1 توسط ایستگاه های مختلفی دریافت شده است. این ماهواره در 4 فرکانس به نامهای E1, E2, E6 و E5b موج ارسال می کند. فرکانس E1 تا به حال مشخص نشده است ولی E2 معادل 099/1561 مگا هرتز و E6 معادل 75/1278 مگا هرتز و E5b معادل 14/1207 مگا هرتز می باشند. به این ترتیب امواج این سیستم جدید با بخشی از اواج سیستمهای گالیله ، گلوناس و جی پی اس مشترک است.
مشترک بودن این فرکانسها و امواج طراحی گیرنده ها را آسانتر می سازد ولی احتمال تاثیر نامطلوب این امواج بر یکدیگر را نیز بالا می برد. در حال حاضر کمیته های مشترکی بین صاحبان و طراحان سیستمهای تعیین موقعیت جهت هماهنگی در امور فنی وجود دارد.
به هر حال ایجاد سیستمهای تعیین موقعیت جدید
توسط کشورهای صاحب فن آوری به انحصار آمریکا در این زمینه پایان خواهد داد و این
امر برای کشور ما که روابط سیاسی مطلوبی
با این کشور ندارد می تواند به طور بالقوه مفید باشد.
آخرین وضعیت ماهواره های GPS در سال 2009
پس یک توقف و تعویق یکساله از پرتاب ماهواره های GPS برای مدرنیزه کردن این سیستم، بلاخره 24 مارس (4 فروردین 1388)، ماهواره IIR-20M بوسیله موشک دلتا2 پرتاب و در مدار قرار گرفت. هنوز از فعال شدن این ماهواره و دریافت امواج آن بوسیله گیرنده های GPS تحت کد هفته اول P، خبری مخابره نشده است (این کد با خارج شدن ماهواره IIA-16 که در 22 نوامبر 1992 پرتاب شده بود، بدست آمده است).
به این ترتیب، هفتمین ماهواره دارای کدهای جدید نیز در مدار قرار گرفته است. در برنامه پرتاب امسال، پرتاب 2 ماهواره دیگر در دستور کار قرار دارد که 21 آگوست و 18 اکتبر تاریخهای پیش بینی شده می باشند. این ماهواره ها، همانهایی هستند که سال قبل پرتاب نشدند. بعنوان مثال ماهواره بلوک IIF که قرار است دارای موج سوم L5 باشد. البته پیش بینی شده که 9 ماهواره دیگر از بلوک IIF نیز در سال 2010 نیز پرتاب شود! به این ترتیب امید واقعی شدن گیرنده های سه فرکانسه را باید از سال 2011 به بعد پیگری نمود.
موشک دلتا2 از سال 1989 تا کنون توانسته است 47 ماهواره GPS را به فضا بفرستند. در سال بعد موشک اطلس، این وظیفه را بر عهده خواهد داشت. در حال حاضر 31 ماهواره فعال GPS در مدار قرار دارند که فعلاً امواج 30 تای آن بوسیله گیرنده های GPS قابل دریافت هستند.
در تحقیقی که توسط تیم تحقیقاتی نوکیا انجام شده است از میان 12500 نفری که در 13 کشور جهان مورد سئوال قرار گرفته اند، 25 درصد عنوان نموده اند که بدون نقشه های آنلاین و همچنین ناوبری ماهواره ای (مثلا GPS) نمی توانند به مقصد خود برسند. 13 درصد از افراد مورد مطالعه عنوان کرده انمد که از موبایل به عنوان مهمترین ابزار راهیابی استفاده می کنند.
لندن، پاریس، بانکوک، هنگ کنگ و پکن به عنوان 5 شهر گمشده جهان (Lost Cities) نامگذاری شده اند. در این تحقیق ارهیابی در این شهر ها بسیار مشکل یا غیر ممکن ذکر شده است. اختلافات فرهنگی نیز در این مطالعه مد نظر قرار داشته اند. به عنوان مثال چینیها برای آدرس دادن از موقعیت آسمان خراشها استفاده می کنند. در انگلیس این این میخانه ها و بارهای محلی هستند که مبنای آدرس دهی قرار می گیرند. جالب است بدانید که از هر سه انگلیسی یکی به عمد آدرس اشتباه به خارجیان می دهد!؟ آلمانیها بهترین مسیر یابی را در میان کشورهای مورد مطالعه داشته اند و از هر سه آلمانی یکی هیچگاه مسیر خود را گم نمی کند. البته این نکته را نیز باید اضافه نمود که طبق تحقیقات نوکیا آلمانیها بیشترین استفاده را از ناوبری ماهواره ای می نمایند.
93 درصد افراد مورد تحقیق عنوان کرده اند که هنوز هم بسیاری اوقات در مسیر خود گم می شوند. از هر ده نفر یکی به همین دلیل یک مصاحبه شغلی ، یک پرواز یا ملاقات تجاری را از دست داده اند. البته گم شدن همیشه هم بد نیست. این مطالعه نشان داده است که ده درصد روسها آدرس پرسیدن را بهانه ای برای آشنایی قرار می دهند!
اینکه در کشورهای دیگر چه اتفاقی می افتد در این مقطع مهم نیست. بلکه آنچه مهم است اهمیت اقتصادی - سیاسی مسئله راهیابی است. با ایجاد کلان شهرها در مملکت ما این مسئله برای ما ایرانیان هم مهم میشود. حال اگر دولت ما منبعی سرشار از درآمد را بخواهد قبل از اینکه موبایلهای GPS دار همه کاربران را مستقل از چنین چیزی کنند، باید به فکر یک سیستم راهیابی ملی (نظیر سسیتمهایی که در چین و هند ایجاد شده است) باشیم. این سیستم علاوه بر ایجاد استقلال ما از سیستمهایی که به هیچ وجه کنترل آنها در اختیار ما نیست، می تواند امکانات جدید به کاربران ایرانی بدهد و همچنین ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید در کشور بنامید. امیدواریم که این ایده به طور جدی در کشور مطرح شود و دست اند کاران هرچه زودتر این کار را در کشور شروع نمایند
قائم مقام نخست وزیر روسیه سرگئی ایوانف اعلام کرده است که کشورش تا پایان امسال 3 ماهواره دیگر از مجموعه ماهواره های Glonass را به فضا خواهدفرستاد. به این ترتیب با اطمینان میشود گفت که کل کشور روسیه در تمام ساعات شبانه روز تحت پوشش امواج Glonass خواهد بود. وی همچنین اعلام داشته است که امواج در سرتاسر آسیا نیز قابل دریافت خواهد بود.
Glonass در سال 1993 م شروع شد گرچه در دهة 90 میلادی بارها دچار مشکلات متعددی شد. پس از آن سالها روسیه مصرانه این پروژه را دنبال کرده است. صنایع الکترونیک روسیه در رقابت سختی با آمریکا و اروپا قرار گرفته است. آنها در پی تشویق کاربران به استفاده از Glonass در روسیه و البته بعد در کل جهان هستند. ایوانف برای نشان دادن میزان پیشرفت کشورش در حضور خبرنگاران یک قلاده مجهز به Glonass به سگ نخست وزیر پوتین تقدیم کرد!
ایوانف با اعتماد به نفس خطاب به پوتین گفت: ما می توانیم همین الان آن را ببیندیم و امتحانش کنیم! این قلاده در جهان منحصر به فرد است. پوتین نیز این قلاده 170 گرمی در به گردن سگش بست!
جدا از این
کل کل کردنهای صنعتی این خبر مبارکی است برای ما ایرانیها که از قضای روزگار در
آسیا قرار داریم و امواج Glonass را به طور کامل دریافت خواهیم کرد. می شود از همین الان
موضوعات پایان نامه و تحقیق را پیش بینی کرد که بر روی این سیستم و ترکیب آن با
سیستمهای دیگر انجام خواهد شد. البته اولیای
امر نظیر سازمان نقشه برداری نیز باید استراتژی صحیحی را در این رابطه
اتخاذ نمایند تا حداکثر استفاده را از این موضوع پیش آمده ببریم.
وزیر ارتباطات روسیه در جریان دیدار از هاوانا پایتخت کوبا این قضیه را اعلام کرد. روسیه از زمان ریاست جمهوری پوتین به دنبال احیای پروژة Glonass بوده است. در حال حاضر اسن سیستم سرزمین روسیه را به خوبی پوشش می دهد و انتظار می رود در سال 2009 م کل کرة زمین را پوشش دهد.
روسیه بسیار علاقه مند ایجاد ایستگاه های ثابت در نقاط مختلف کرة زمین است تا از این طریق بتواند خطاهای تعیین موقعیت و دیتم سیستم مرجع Glonass را تصحیح نماید. به این ترتیب دقت مورد نیاز و مطلوب در سرتاسر روسیه فراهم خواهد آمد.
ما
نیز
امیدواریم که این سیستم روسها که
می تواند در کنار سیستمهای دیگر تعیین موقعیت نظیر GPS، دقت تعیین موقعیت را به حد مطلوب برساند به زودی به
وضعیت مناسب و فعال برسد تا از این رهگذر ما نیز به دقتهای بهتری در تعیین موقعیت
برسیم.
کابینه هند راه اندازی یک سیستم ناوبری ماهواره ای را تصویب کرد. مسئولیت این سیستم بر عهده مرکز تحقیقات فضایی هند و مدیریت فرودگاه های هند به صورت مشترک خواهد بود. نام این سیستم GAGAN مخفف GPS and Geo-Augmented Navigation است که می توان آن را ناوبری با GPS و تقویت زمینی ترجمه نمود. تاریخ راه اندازی سیستم سال 2011 م اعلام شده است. هندیها امیدوارند که با این سیستم پروازهای هوایی مطمئن تری داشته باشند.
اساس پروژه بر ارسال سیگنالهای تصحیحاتی از یک ماهواره زمین مرجع ، GSAT-4، می باشد. 18 ایستگاه زمینی در شبه قاره هند خطاهای تعیین موقعیت GPS را اندازه گیری می کنند. این داده های به یک مرکز پردازش فرستاده می شوند که مدلی برای وضعیت یونوسفر بر اساس این داده های تولید می کند. با استفاده از این مدل برای تمامی نقاط کشور می توان میزان تصحیحات را پیش بینی نمود.
GAGAN را میتوان در کنار سیستمهای مشابه نظیر WAAS, (در آمریکا)EGNOS, (در اروپا) و Multi-Functional Satellite Augmentation System در ژاپن استفاده نمود. هندیها اعلام کرده اند که از تجربیات ایجاد سیستم GAGAN در ایجاد سیستم ناوبری ملی خودشان به نام IRNSS که مخفف Indian Regional Navigational Satellite System است استفاده خواهند کرد. ماهواره GSAT-4 نیز در همین راستا توسعه داده شده و ایجاد خواهد شد.
گرچه سیستم ماهواره ای
هند محلی خواهد بود ولی قدمی است در راه استقلال از سیستم GPS آمریکایی به دنبال
روسها، اروپایی ها و چینی ها. و امیدواریم که هر روز شاهد چنین اتفاقاتی باشیم تا
دنیای تعیین موقعیت هر روز به سمت کامل و دقیق تر شدن پیش رود.
تأخیر در پرتاب ماهواره های GPS و ماهواره GeoEye-1
پرتاب ماهواره بعدی GPS با نام IIR-20 (SVN49) که قرار بود در 30 ژوئن (10 تیر) پرتاب شود، به ماه نوامبر امسال وعده داده شد. البته قبلاً زمان پرتاب 16 اکتبر اعلام شده بود که اکنون این زمان به 7 ام نوامبر به تأخیر افتاده است. همچنین پرتاب ماهواره IIR-21 (SVN50) که قبلاً زمان پرتاب 18 دسامبر اعلام شده بود که اکنون این زمان به 31 دسامبر تغییر پیدا کرده است. این دو ماهواره اولین ماهواره ای خواهند بود که حامل موج سوم L5 بوده و جزء نسل جدید ماهواره ها خواهند بوددر خبرهای قبلی داشتیم که آخرین ماهواره GPS IIR-19 در 13 مارس با موفقیت پرتاب شده است.
حتماً از سرنوشت نا معلوم ماهواره GeoEye-1 در چند خبر قبلی در هفته گذشته یادتان هست. پرتاب ماهواره GeoEye-1 هم هر روز به روز دیگر وعده داده می شود. در این چند روز ابتدا وعده 4 ام و سپس 6 سپتامبر داده شده بود. در آخرین خبر قرار بود پرتاب برای دیروز شنبه 6 ام سپتامبر آماده شود. اما هنوز خبری از پرتاب منتشر نشده است. بازهم این نحوه اعلام برنامه ها از چند ماه قبل بهتر از نا معلوم بودن برنامه ها است!
شاید در نگاه اول تصور کنید این پرتره حاصل تلاش کودکی خردسال برای کشیدن نخستین نقاشیهای خود است٬ اما با دانستن داستان پشت آن احتمالآ به تحسین ایده ی جالب و بکر خالق آن خواهید پرداخت.
هفدهم مارس امسال اریک نوردنانکار٬ طراح و هنرمند سوئدی یک وسیله ی ردیابیGPS (سامانه موقیت یاب جهانی) را درون چمدانی قرار داد و آنرا به همراه مسیر دقیق از پیش تعیین شده ی خود به شرکت پست DHL تحویل داد.۵۵ روز بعد این چمدان به استکهلم بازگشت.سامانه GPS به صورت خودکار مسیر سفر این چمدان در دور دنیا را ثبت نمود.
جناب آقای سمایی در مورد این موضوع عقیده دارند که :
این خبر دروغ بود و لینک خبر و دروغش در آدرس زیر هست :
http://gisement.net/fa/2008/05/26/gpsportrait.html