ماهواره ها یخهای قطبی را تصویربرداری می کنند

معبر شمال غربی یکی از مهمترین راههای دریایی است که اروپا و آسیا را به هم متصل می نماید.این معبر از کناره کانادا و گرینلند شروع شده و تا آبهای شمال غربی انگلستان ادامه می یابد. این معبر قرنها به واسطه وجود یخها غیر قابل عبور بود.برای اولین بار این معبر بدون یخ گزارش شده است. افزایش دمای کره زمین و به دنبال آن دریاها باعث ذوب کوه­ های یخی گردیده است. طبق گزارشات آژانس فضایی اروپا یخهای قطب شمال به کوتاهترین ارتفاع خود رسیده اند.

مرکز فضایی دانمارک در همین راستا با استفاده از تصاویر ماهواره ای، سطح پوشیده شده از یخ را حدود 3 میلیون کیلومتر مربع تخمین زده اند که حدود یک میلیون کیلومتر مربع از آمار سال 2006 کمتر است. آمار نشان می دهند که کاهش سطح یخی زمین به طور متوسط در ده سال گذشته چیزی حدود 100000 کیلومتر مربع در سال بوده است. و بنابراین این کاهش یک میلیون کیلومتری در یک سال بسیار قابل توجه است. و این مسئله می تواند هشداری باشد که یخها بسیار زود تر از آنچه که قبلا فکر می شد ذوب شوند و بنابراین نیاز به بررسی دقیقتری از انچه که اتفاق می افتد داریم.

اگر وضع به همین منوال پیش رود و یخهای قطبی با همین سرعت ذوب شوند؛ قطب شمال تا سال 2040 م از یخ خالی خواهد شد. چنانچه معبر دریایی مذکور شد. سازمان فضایی اروپا در همین راستا تصمیم گرفته است تا ماهواره CryoSat-2 را در سال 2009 م به فضا پرتاب کند. قرار است این ماهواره در طول سه سال فعالیت خود تصاویر  و داده هایی به زمین ارسال نماید که فرایند ذوب یخهای قطبی را قابل بررسی دقیق تر نماید.

برای این تلاش پیشاپیش آرزوی موفقیت می نماییم و همچنین برای یخهای قطبی هم سرمای هرچه بیشتر! که هر چیزی به جای خویش نیکوست ....

سرنوشت Cartosat-2

یادتان هست در همین وبلاگ خبر قرار گیری ماهواره Cartosat-2 در مدار را درج کردیم. اما هنوز پس از گذشت ماهها هنوز کاربران در انتظار خبری  یا احتمالا تصویری از این ماهواره هندی با قدرت تفکیک بالا مانده اند. این ماهواره دهم ژانویه امسال به فضا پرتاب گردید. دو روز بعد از آن تاریخ، سازمان تحقیقات فضایی هند (ISRO) اعلام کرد که دوربین پانکروماتیک ماهواره فعال شده و اولین تصاویر در ایستگاهی نزدیک حیدرآباد با کیفیت مطلوب دریافت شده اند. طبق این خبر تصاویر دریافتی محدوده ای حدود 240 کیلومتر را در حومه دهلی پوشش می داد. اعلانی دیگر هم از دریافت تصاویری با میزان پوشش حدود 50 کیلومتر خبر می داد. ولی از 12 ژانویه دیگر هیچ خبری از ISRO در مورد این ماهواره هندی اعلام نشده است.

در ماه آپریل شرکت ANTRIX ،شرکت متولی فروش تصاویر ماهواره های هندی، اعلام کرد که دو تصویر از ماهواره Cartosat-2   یکی از حیدرآباد هند و دیگری از پرت استرالیا دریافت کرده است. این شرکت  در ژولای هم لیست قیمتهای خود را عرضه کرد ولی خبری از قیمت گذاری تصاویر Cartosat-2 نبود. این تاخیر برای هندیها به خصوص و برای بسیاری از کاربران که امیدوار بودند بتوانند از داده های این ماهواره به جای تصاویر ماهواره معیوب LANDSAT7 استفاده کنند مایوس کننده بود. تا این تاریخ نیز هندیها از دادن جوابی مشخص درباره سرنوشت این ماهواره طفره رفته اند.

امیدواریم که این ماهواره که در زمان پرتاب خود نشانه پیشرفت شگرف هندیها در زمینه سنجش از دور بود و همچنین قرار بود وابستگی بسیاری از کاربران را به داده های غیر آسیایی کم نماید دوباره فعال شود. گرچه می دانیم که هر شکستی مقدمه پیروزی خواهد بود جایی که ملتی عزم خود را برای موفقیت جزم کرده باشد.

امارات ماهواره دبی ست 1 را به فضا می فرستد

با تشکر از مهندس محمد رضا جعفری، استاد دانشگاه صنعتی اصفهان خبری که ایشان برای geoinfo ارسال کرده اند را عینا درج می کنیم:


امارات متحده عربی ماهواره دبی ست 1 را در سال 2008 میلادی به فضا میفرستد. احمد عبید المنصوری، مدیر موسسه ارتباطی و تکنولوژی امارات و مجری این طرح با اعلام این مطلب گفت: این ماهواره با همکاری یک شرکت روسی در اواخر سال آینده به فضا فرستاده خواهد شد. وی افزود: این ماهواره جهت کسب اطلاعات هواشناسی، تغییرات جعرافیایی و غیره در جو زمین قرار خواهد گرفت. وی خاطرنشان کرد که مرحله دوم ساخت این ماهواره توسط شرکت روسی آغاز شده که این مرحله تا پایان سال جاری میلادی تکمیل خواهد شد. Spacedaily.comمنبع:

ماهواره CBERS-2B به فضا پرتاب شد.

ظاهرا مسابقه تسخیر فضا تازه دارد اوج می گیرد. در تازه ترین رخداد فضایی سومین ماهواره مشترک چین و برزیل به نام CBERS-2B با وزن 1.4 تن با موفقیت به فضا پرتاب شد. این ماهواره کاری مشترک بین آکادمی فن آوری فضایی چین (CAST) و موسسه تحقیقات فضایی ملی برزیل (INPE) است که از سال 1988 شروع شده است. دو ماهواره قبلی در سالهای 1999 و 2003 م  به فضا پرتاب شدند.

منابع چینی اعلام کرده اند که 3000 کاربر  برزیلی و 1200 کاربر چینی از این ماهواره ها بهره می برند. این ماهواره ها تا به حال حدود یک میلیون تصویر در اختیار این کاربران قرار داده اند.  موفقیت آمیز بودن ماهواره های قبلی باعث طراحی این ماهواره سومی گردید. چینیها امیدوارند با این مجموعه ماهواره کاربران خود را تا سال 2015 پشتیبانی نمایند.  CAST  مسئول مجموعه کلی سیستم، بخش کنترل دما، کنترل مدار و مدیریت دادهای ذخیره شده در ماهواره است و INPE مسئول نیرو و بخش جمع آوری داده ها هستند.

چینیها در مسابقه همه جانبه خود با آمریکا رو به همکاری با کشورهای مختلف آورده اند و در توسعه فضایی هم کشورهای مختلف را یاری می دهند. حال این سئوال مطرح می شود که آیا با روابط ظاهرا دوستانه چینیها با کشور ما آیا این لطف آنها شامل ما هم شده یا می شود؟! الله اعلم .. ..

دنیای تصاویر ماهواره ای

حجم داده های ماهواره ای روز به روز بیشتر می شود ولی آیا با این روند قیمت این داده های ارزشمند هم پایین خواهد آمد؟ این سئوالی است که آقای Marc Tremblay مدیر کل شرکت DigitalGlobe (مالک ماهواره Quickbird ) در کنفرانس Map Asia عنوان داشت.
وی می گوید که بازار تصاویر در سالهای آینده تحولاتی اساسی خواهد داشت. بازار تصاویر با قدرت تفکیک بالا در اختیار دو شرکت شرکت DigitalGlobe با ماهواره Quickbird و شرکت GeoEye با ماهواره Ikonos-2 قرار دارد که هر دو آنها از پشتیبانی مالی ارتش آمریکا برخورداند. اما وی می گوید که وضع به همین منوال باقی نخواهد ماند. DigitalGlobe قصد دارد تا WorldView 1 و 2 را فضا بفرستد. GeoEye هم در مقابل GeoEye-1 را پرتاب خواهد کرد. در کنار آنها داده های EROS و Kompsat-2 نیز در سطح جهانی ارایه می شوند.
البته توجه دارید که قابلیت ماهواره های جدید هر روز بیشتر می شود. این ماهواره ها چابک تر از گذشته می توانند تصاویر را از مکانهای دلخواه بدون توجه به محل گذر ماهواره ثبت کنند و به مین خاطر از زمان بازدید مجدد کوتاه¬تری برخودار هستند. و بنابراین انتظار می رود که این عرضه بالای داده های قدرت تفکیک بالا قیمت آنها را پایین بیاورد. خوب البته این همه واقعیت نیست. چرا که با آشنا شدن با مزای اینگون تصاویر تقاضا برای آنها نیز به شدت بالا می رود. و بنابراین آقای Marc Tremblay مدیر کل! نتیجه می گیرد که قیمتها پایین نخواهند آمد!
دلایل عمده این افزایش تقاضا برای تصاویر ماهواره ای با قدرت تفکیک بالا، توسعه کاربردهای بیشتر برای آنها و پیشرفت نرم افزارها برای کار با این تصاویر هستند.
خوب البته تاثیر سایتهایی نظیر گوگل و مایکروسافت در عمومی کردن تصاویر ماهواره ای و آشنا کردن مردم با آنها را هم نباید دست کم گرفت. در مجموع این آقای مدیر کل که لابد نظرش بی حساب کتاب نیست ! معتقد است که نباید انتطار کاهش قیمتها را حتی در حضور عرضه بیشتر این داده ها داشت.
البته می توان انتظار داشت که با همین قیمتها تصاویری با خوصیات بهتری خریداری نمود. و البته نباید تلاشهای کشورهای غیر آمریکایی را هم نظیر هندوستان، روسیه، و کره از نظر دور داشت. به هر حال به نظر ما که نظر این آقای آمریکایی را نمی توان دربست پذیرفت گرچه نمی توان برای مدتی ولی کوتاه معتبر ندانست!! به قول علما الله اعلم!!
البته ما را چه دخلی به این حرفها که چه پایین بیاید چه بالا برود نقشی در آن نخواهیم داشت و این به علت کم توجهی بیش از حدی است که به زیر شاخه های علوم مکانی می شود...

بعد از Envisat

ماهواره Envisat  را تمامی حرفه ای های  ئنیای سنجش از دور می شناسند. این ماهواره اروپایی با 11 سنجنده ای که روی آن سوار است، بزرگترین ماهواره ای است که تا کنون تولید شده است. آژانس فضایی اروپا این ماهواره و سنجنده هایش را برای پایش های محیطی طراحی کرده است. اما در محافل علمی اروپا به این پروژه بزرگ انتقاداتی وارد شده است. مهمترین این انتقادات بزرگ بودن ماهواره و همراه بودن تعداد زیادی سنجنده با ارزش است. به این ترتیب این نگرانی وجود دارد که اگر مشکلی برای ماهواره پیش آید، ممکن ات که همگی سنجنده ها غیر قابل دسترس شوند.

به همین خاطر طرح جدید Envisat  پیشنهاد شده است. در این طرح به جای این ماهواره عظیم که تقریبا به پایان عمرکارکرد پیش بینی شده خود  می رسد (البته تمامی سنجنده های آن سالم و فعال هستند)، سه فضا پیمای دیگر، که با نام Sentinel شناخته خواهند شد تا قبل از سال 2012 م به فضا پرتاب خواهند شد.شرکت Thales Alenia Space سازنده اولین ماهواره با قیمتی حدود 320 میلیون دلار خواهد بود.

این ماهواره  ها مجموعا سنجنده های Envisat را حمل خواهند کرد. Sentinel-1 سنجنده ای راداری برای بررسی یخهای قطبی و قطعات شناور آنها را خواهد داشت. دومین ماهواره، سنجنده ای چند طیفی (بیشتر در بخش مادون قرمز) با قدرت تفکیک مکانی متوسط را حمل خواهد کرد. و در نهایت سومین ماهواره حامل سنجنده ای با وسعت دید بسیار بالا (و در نتیجه قدرت تفکیک پایین ) چیزی شبیه MERIS فعلی که در Envisat قرار دارد است. به این ترتیب مجموعه ماهواره های اروپا با استفاده تجربه های قبلی بیشتر و کارا تر می شود.

 به وضوح می توان نوعی مسابقه فضایی را در بخش غیر نظامی مشاهده کرد. چیزی که با اخبار قبلی ما در رابطه با تلاشهای چین، مالزی، آمریکا، روسیه، تایوان، کره، ژاپن و .... هم قابل تایید است. خوب بالاخره این میلیون دلارها که قرار نیست بدون نتیجه باشند. پس این مسابقه بی چیزی نیست و باید از آن درس گرفت و در قدم بعدی وارد آن شد. تلاش کرد، کسب تجربه نمود و به نتیجه رسید. ان شاء الله.

تصاویر ماهواره‌ای از ۱۰ رویداد مهم در جهان

  در سایت زیر می توانید  ۱۰ تصویر ماهواره‌ای تاثیرگذار در جهان در سال 2005 که هر کدام نشان دهنده یک رویداد بزرگ بوده است را مشاهده نمایید. برای مشاهده تصاویر در ابعاد بزرگ روی هر تصویر کلیک کنید.

http://www.persiangeo.com/content/view/1075/1/

 

Landsat 8 هم خواهدآمد

کاربران حرفه ای و شاید غیر حرفه ای سنجش از دور کاربردهای وسیع داده های سری ماهواره های Landsat   را فراموش نکرده اند. سری ماهواره هایی که در شماره 7 خود دچار نقص شده و علی رغم تقاضای فزاینده برای آن دیگر دنبال نگشتند. اکنون حرفهایی در مورد تولید شماره 8 این ماهواره های محبوب به گوش می رسد.

قضیه این است که شرکت Ball Aerospace and Technologies تصمیم به ساخت تصویربردار دیگری از خانواده Landsat نموده است. مرکز پرواز گدارد ناسا مجری این پروژه خواهد بود. سنجنده اصلی OLI نام دارد که بر روی ماهواره ای که قرار است Landsat 8 نامیده شود نصب خواهد شد. پرتاب این ماهواره در 2011 م خواهد بود.

این قرارداد  128 میلیون دلاری شامل ساخت ماهواره و پشتیبانی برای 5 سال خواهد بود. نام Landsat  چنان محبوب است که احتمالا این وقفه 8 ساله هم نمی تواند شائبه ای در بازتولید سری ماهواره ها ایجاد نماید. اولین جرقه های ادامه دادن ماهواره های سری Landsat در ناسا در سال 2005 م زده شد. از آن پس ناسا به دنبال استفاده از قابلیتهای بخش خصوصی بود تا این برنامه قدیمی را با موفقیت دنبال کند.

سنجنده OLI قدرت تفکیک 15 متر برای باند پانکروماتیک و 30 متر برای داده های چند طیفی خواهد داشت. ابعاد تصاویر 185 کیلومتری و دوره بازدید مجدد حدود 16 روز خواهد بود. یعنی چیزی شبیه سنجنده ETM+ که اکنون به صورت ناقص تصویر برداری می کند. قول اتمام ساخت این سنجنده برای سال 2010 م داده شده است. در مورد این ماهواره قرار است که ایجاد و ساخت ماهواره، بخش کنترل و بخش انتقال هم به بخش خصوصی محول شود.

بنابراین گرچه تا 5 سال دیگر هنوز از داده های آشنای LandSat خبری نیست ولی لااقل می توان امیدوار بود که این همه تجربه و الگوریتم که بر اساس داده های این ماهواره ها فراهم آمده بود هنوز هم کارایی خواهند داشت.

فرود شاتل فضایی اِندِور

شاتل فضایی اِندِور در فلوریدا به زمین نشست
شاتل فضایی اِنِدوِر پس از یک ماموریت دو هفته ای به ایستگاه بین المللی فضایی (ISS) در ایالت فلوریدا به زمین نشسته است. این ماموریت به خاطر نگرانی در مورد طوفان "دین" که هم اکنون به سواحل شرقی مکزیک رسیده است یک روز کوتاه شد.آژانس فضایی آمریکا، ناسا، نگران بود که ممکن است در صورت حرکت طوفان عظیم استوایی "دین" به سوی تگزاس مجبور به تخلیه مرکز کنترل این ماموریت در شهر هوستون شود.ناسا همچنین تصمیم گرفت از تعمیر یک شیار 9 سانتیمتری در زیر بدنه شاتل پیش از بازگشت آن به زمین خودداری کند.
منبع سایت BBC

ماهواره راداری آلمانی TerraSAR-X

ماهواره راداری آلمانی TerraSAR-X به فضا پرتاب شد . این ماهواره توسط موشکی از بایکونور قزاقستان در مداری قطبی در ارتفاع 514 کیلومتری قرار گرفت. این ماهواره یک سنجنده راداری SAR در باند X با قدرت تفکیک حدود 1 متر با خود حمل می کند. این ماهواره قرار است 5 سال عمر داشته باشد.
پرتاب این ماهواره 1.3 تنی به خاطر مشکلاتی که پرتابگر روسی داشت بارها به تعویق افتاده بود. TerraSAR-X اولین ماهواره آلمانیهاست که با مشارکت بخش خصوصی ساخته می شود. سرمایه گذاری و فروش داده های ماهواره بر عهده بخش خصوصی (شرکت Astrium) و بخش علمی و فنی آن بر عهده DLR (مرکز فضایی المان) خواهد بود.
به این ترتیب علاوه به دستیابی به قدرت تفکیک بسیار بالا برای داده های راداری، بخش خصوصی هم به طور فزاینده ای به فن آوری سنجش از دور علاقه نشان می دهد. علت اصلی این قضیه بازدهی خوب سرمایه گذاری در بخش فن آوری سنجش از دور است. چیزی که نه تنها در آلمان بلکه در اکثر نقاط جهان به آن رسیده اند. این متن را با کلامی از شیخ اجل سعدی به پایان می بریم که سخت مناسب حال است!!!:
ای که گفتی مرو اندر پی خوبان زمانه
ما کجاییم در این بحر تفکر تو کجایی!!!