مقارنه بی نظیر سیارات در آسمان شامگاهی

هفته آینده در شامگاه روز یکشنبه 5 خرداد ۱۳۹۲ برابر با 26 می 2013 سیارات زهره٬ مشتری و عطارد کنار هم قرار خواهند گرفت. این نمایش به شکل یک مثلث به صورت زیر و در فاصله حدود ۲ و ۲.۵ درجه می باشد. البته با فاصله گرفتن عطارد به سوی بالا و مشتری به سوی پایین٬ مشتری در روز سه شنبه 7 خرداد به ملاقات زهره خواهد رفت و از فاصله حدود یک درجه ای از کنار این سیاره عبور خواهد کرد تا در اواخر تیر ماه شاهد این غول سیاره ای در سحرگاه باشیم. 

خورشید گرفتگی روز جمعه در ایران دیده نمی شود

جمعه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۲ مصادف با ۱۰ می ۲۰۱۳ میلادی٬‌ رخداد خورشیدگرفتگی یا کسوف در حالی رخ می دهد که ساکنان استرالیا و اقیانوسیه همزمان با طلوع خورشید در منطقه خود٬‌ شاهد گرفتگی خورشید به صورت حلقوی خواهند بود (حدود ساعت ٓک و ۵ دقیقه بامداد به وقت ایران).

به تدریج این گرفتگی بر روی اقیانوس آرام گسترده خواهد شد و در باندی به عرض ۱۷۳ کیلومتر خورشیدگرفتگی حلقوی را به مدت حدود ۶ دقیقه در هر منطقه خواهد داشت. بلاخره در ساعت ۷ و ۵۵ دقیقه به وقت ایران خورشید گرفتگی در جزایر هائو (قطب مقابله مکه در طرف دیگر کره زمین) در هنگام غروب خورشید به پایان خواهد رسید. نقشه زیر میزان گرفتگی را در مسیر گرفت بر حسب درصد نشان می دهد.

نکته: در این فصل سال به دلیل قرار گرفتن خورشید در نزدیکی  دورترین فاصله (یا اوج) و همچنین قرار گرفتن ماه در نزدیکی نقطه اوج خود٬ هر دو جسم در آسمان کوچک بوده و ماه نمی تواند کل سطح خورشید را بپوشاند. لذا نوع خورشید گرفتگی حلقوی است.

لینک دانلود مقاله ۹۶ هلال سال 1392

مقاله ای با عنوان ۹۶ هلال ماه در سال ۱۳۹۲ به بررسی تخصصی رویت پذٓری انواع هلال ها ماه در سال 1392 می پردازد. برای مطالعه این مقاله٬ فایل مربوطه را به فرمت pdf به حجم ۶۲۰ کیلو بایت در۱۸ صفحه از نشانی زیر دانلود نمایید:

http://www.helalemah.ir/files/1434/96_Crescents_1392(1).pdf

عبور دنباله دار از کنار کهکشان همسایه! شب یوری

اگر چه جذابیت دنباله دارها برای عموم دیدن با چشم غیر مسلح است اما رصدگران حرفه ای خیلی سرٓع آنرا فراموش نمی کنند. پنجشنبه ۱۵ فروردین ۱۳۹۲ یکی ازاین رصدگران فعال در شمال کانادا توانست دنباله معروف پان استارز را (که در پایان سال قبل در آسمان شامگاهی ما نمایان شده بود)  در فاصله دو درجه از کهکشان هماسایه (آندرومدا یا M31) تصویر برداری نماید:

لازم به یادآوری است که مسیر دنباله دار در داخل منظومه شمسی و داخل کهکشان راه شیری میباشد و این عبور که در تصویر بالا نشان داده شده است٬ به معنی عبور بصری یا ظاهری است و عبور واقعی اتفاق نیفتاده است! 

خبر دیگر اینکه امروز مدارس و دانشگاه ها شروع به کار کردند و پایان هفته با برنامه جهانی شب یوری همراه هستیم. برنامه ای که سالهاست به بهانه سفر فضایی یوری گاگارین توسط منجمان آماتور در سراسر دنیا برای آموزش عمومی نجوم اجرا می شود. در ایران هم این برنامه شور و هیجان خاصی دارد. اگر چه فعلا برنامه های ۱۴ شهر اعلام شده است٬ امید که امسال بهتر از سال های قبل باشد:

http://www.iranyurisnight.ir/

http://yurisnight.net/

دنباله دار پان استارز به روایت تصویر

ستاره دنباله داری که در روز های پایانی سال میهمان آسمان شامگاهی شده است٬ این روزها در اوج درخشش خود مورد توجه رصدگران قرار گرفته است. امروز پس از دو روز ابری و بارانی بودن هوای بجنورد٬ بلاخره توانسم این ستاره دنباله دار را در لایه های ابر قسمت غربی افق با تلسکوپ ببینم. شاید اگر آسمان صاف و تمیز بود٬ می شد آنرا با چشم غیر مسلح نیز رویت نمود.

در ادامه تصاویر زیبای رصدگران داخلی و خارجی را از این دنباله دار زیبا به نمایش گذاشته ایم. امیدواریم این ستاره نوید بخش سال خوبی خصوصا از نظر نجومی برای همگی باشد:

تولد نیکولاس کپرنیک

بی شک تلاش کپرنیک و سپس کپلر برای اثبات خورشید مرکزی و حرکت زمین و سیارات به دور خورشید تلاش زیادی کردند که باعث شد تا بشریت بعد از حدود ۱۶ قرن فرو رفتن در جهل زمین مرکزی٬ بیرون آمده و به دنیای جدیدی قدم نهد. امروز (19 فوریه 1473) که سالروز تولد این دانشمند نامی ستاره شناس و ریاضی دان و اقتصاد دان لهستانی است٬ سایت جستجوگر گوگل٬ انیمیشن جالبی  از منظومه شمسی را به احترام وی قرار داده است:

 

یک دنباله دار به استقبال عید می آید

ستاره دنباله دار PanSTARRS در رصدهای اخیر در استرالیا مشخص کرد که در هفته آخر منتهی به پایان سال 1391 ٬ با درخشنگی مناسب در حد قدر ۱ تا ۲ ٬ می تواند با چشم غیر مسلح رصد شود. عکس زیر نمونه تصویر این رصد ها در ۲۱ بهمن ماه می باشد:

 

نقشه زیر نیز وضعیت مسیر حرکت این ستاره دنباله دار زیبا را در آسمان شامگاهی در 17 تا 29 اسفند 1391 نشان می دهد:

عبور یک جرم ۴۰ متری از کنار زمین چه خطری دارد؟

مجله sky and telescope و ناسا اعلام کرده است حدود ساعت 23 روز جمعه 27 بهمن ماه 1391 ٬ یک جرم به قطر حدود 40 تا 50 متر از فاصله 28500 کیلوومتری زمین (7 درصد فاصله زمین تا ماه) عبور خواهد کرد. در این لحظه که نزدیک ترین فاصله را با زمین دارد٬‌ به خاطر کوچک بودن چندان خطری ندارد. اگر همین جرم ۴۰۰ تا ۱۰۰۰ متر قطر داشت٬ بسیار خطرناک می شد.

این جرم با نام DA14 برای اولین بار در 23 فوریه سال قبل مشاهده و کشف شده. دیروز نیز مجددا پس از بازگشتش بوسیله تلسکوپ های بزرگ ناسا دیده شده است. ضمنا این جرم هر ۳۱۷ روز یکبار به دور خورشید می چرخد. مدار آنرا در مقایسه با زمین می بینید. قابل توجه رصدگرانی که دوست دارند این جرم را مشاهده کنند٬ این جرم در نزدیک ترین فاصله قدر معادل ۲۴ دارد که هیچ تلسکوپی در ایران نمی تواند این جرم را ببیند.

در پایان هفته٬ عطارد به ملاقات مریخ می رود!

پنجشنبه و جمعه این هفته (19 و 20 بهمن) عطارد در فاصله کمتر ازیک درجه ای از مریخ قرار خواهد داشت و کمی بعد از غروب خورشید و تا ساعت 18 می توان با دوربین ها دوچشمی به این دو سیاره زیبا نگاه کرد. کمی پایین تر از آنها نیز سیاره آبی رنگ نپتون قرار دارد.

از پایان جهان می پرسید؟

عوامل زیادی دست به دست هم داده تا شایعاتی برای روز جمعه اول دی ماه برابر با ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ ساعت ۱۱ و ۱۱ دقیقه و ۱۱ ثانیه به وقت گرینویچ! منتشر شود.  

حال عده ای می پرسند که این دروغ ها که می گن راسته؟! 

 باید عرض کنم که این موضوع از آثار یک سنگ تاریخی در محل زندگی مایاها در مکزیک شروع شد. عدد ۲۰۱۲ که پایان تقویم آنها بود و عده ای پایان تقویم آنها را با پایان جهان یکی دانسته و برای اثبات ادعای خود چاشنی های علمی دیگری هم به آن اضافه کردند. 

اولا مشاهدات جدید باستان شناسی از سال ۲۰۱۰ نشان داد که تقویم مایاها تا ۷۰۰۰ سال دیگر هم ادامه دارد و در ۲۱ دسامبر تمام نمی شود. 

ثانیا هیچ تهدید فرا زمینی که بتواند با علوم تجربی اثبات شود فعلا وجود ندارد. اعمم از برخورد سیارکی به زمین یا انفجار خورشیدی یا حمله موجودات فضایی و ... 

ناسا حدود ۱۰ سال است که روی اجرام نزدیک به زمین کار می کند و فهرست آنها را با تمام مشخصات منتشر می کند. ریسک برخورد هر یک نیز بررسی می شود که تا ۲۰۲۹ که یک تهدید از سوی سیارک آپوفیس وجود دارد بقیه اجرام از فاصله دوری از زمین عبور می کنند. بد نیست به نشانی زیر مراجعه نمایید: 

http://neo.jpl.nasa.gov/ 

 

اما تاریک شدن آشمان در عبور از نقطه انقلاب زمستانی در اول دی ماه نیز از سوی ناسا با سه دلیل رد شده است که می توانید متن زیر را مطالعه کنید: 

 http://www.nasa.gov/topics/earth/features/2012-alignment.html

امیدوارم شب یلدای خوبی را در کنار دوستان و خانواده داشته باشید و از این شب طولانی لذت برده و به فکر پیشرفته های آینده خود باشید.