طلوع و غروب دو خورشید در یک سیاره

اینبار تلسکوپ فضایی کپلر موفق به کشف یک منظومه سیاره ای با دو خورشید در صورت فلکی دجاجه یا ماکیان شد. این منظومه در فاصله 200 سال نوری با زمین قرار داشته و سیاره آن هر 229 روز یک بار به دور هر دو خورشید که کوچکتر از خورشید ما هستند، می چرخد. هر یک از این دو ستاره بر اساس برآورد های انجام شده، حدود 0.7 و 0.2 برابر جرم خورشید هستند.

به این ترتییب این سیاره در هر روز شاهد حضور دو خورشید در آسمان بوده و هر روز دو بار طلوع و غروب خورشید را تجربه می کند. البته سیاره کپلر-16 بی دارای دمای حدود منفی 90 درجه سانتیگراد بوده و یک سیاره غول گازی محسوب می شود. تصاویر زیر بازسازی نتایج حاصل از چنین کشفی است. یادآوری می شود تا کنون بزرگترین منظومه شمسی کشف شده در راه شیری، تنها دارای یک خورشید و 5 سیاره بوده است.

یسئلونک عن الاهله- از عید فطر سؤال می پرسند ...

در رمضان امسال هر روز سوالات زیادی از شروع و پایان آن می شد. روز های اول از شروع آن و از هلال رو به تربیع آن و نیمه آن از هلال بدر که شب 13 اتفاق افتاد و اکنون در پایان که عده ای فکر می کنند سه شنبه 8 شهریور عید است و ماه رمضان 28 روزه تمام می شود! چند نکته در پاسخ به این سوالات لازم دیدم بیان کنم:

1-      بر مبنای رؤیت با چشم غیر مسلح و رویت در غروب مناطق مختلف ایران، هلال ماه در روز دوشنبه 10 مرداد 1390 رؤیت شده و رمضان روز سه شنبه 11 مرداد شروع شد.

2-      بررسی های اینجانب برای 100 سال قمری نشان می دهد که اگر ملاک را رویت با چشم غیر مسلح بدانیم، در 3.5 درصد مواقع (42 ماه از 1200 ماه) می تواند ماه در شب 13 کامل شود. رمضان امسال هم جزء این 3.5 درصد است.

3-      ماه در ساعت 7:35 روز دوشنبه 6 شهریور در حالت مقارنه، نو می شود. در غروب روز دوشنبه در تمام مناطق ایران، ماه زودتر از خورشید غروب کرده و هلال حتی با تلسکوپ و حتی در روز (قبل از غروب خورشید) قابل رؤیت نیست. اولین نقاطی از جهان که امکان رؤیت هلال در آنها در روز دوشنبه وجود دارد، مناطق افریقای جنوبی با تلسکوپ 8 اینچ و امریکای جنوبی با چشم غیر مسلح می باشد.

4-      در ایران هلال ماه شوال در غروب روز سه شنبه با چشم غیر مسلح قابل رؤیت بوده و روز چهارشنبه 9 شهریور 1390 مصادف با عید فطر خواهد بود. البته رصدگران محترم می توانند نسبت به نقشه زیر که برای مرکز هندسی ایران محاسبه شده است، هلال ماه را همزمان با اذان مغرب رؤیت نمایند.

 

با احترام

سید قاسم رستمی- عضو گروه غیرحرفه ای رؤیت هلال

بارش شهابی برساوشی

بارش شهابی برساووشی بر اثر برخورد جو زمین با خرده سنگهای بازمانده از ستاره دنباله دار تمپل تاتل، هرسال از 18 تا 24 مرداد فعال می شود. اوج این بارش بین 21 تا 22 مرداد است که امسال ساعت 10.5 صبح امروز 22 مرداد به وقت ایران اتفاق افتاده است. البته دیدن بقیه شهابهای این بارش برای امشب و فردا شب خالی از لطف نیست. هر چند تعداد شهاب های این بارش سالهاست که کم شده و با وجود نور ماه بدر که امشب اتفاق می افتد، شاید نتوان رصد خوبی را تجربه کرد.

رصد هلال روزگاهی و رصد یک اختفاء با همدیگر

با همت دوست عزیزمان آقای لاوری از سایت دانشنامه هفت آسمان، مطلب زیر تهیه و در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد:

ساعت 11 صبح پنج شنبه 9 تیرماه سال جاری  ( 30 ژوئن 2011 میلادی و27 رجب 1432 قمری) هلال باریک ماه  موجب اختفای سیاره زهره خواهد شد .در این پدیده ٬از دید نقاطی از سطح زمین منجمله پهنه کشورمان قرص ماه٬ قرص سیاره زهره را بطور کامل  پوشانیده وبعد از گذشت حدود 100 دقیقه در حدود ساعت 12 و45  دقیقه قرص سیاره پدیدار خواهد شد. زمان شروع پدیده در مناطق مرکزی ایران حدود 11 و5 دقیقه صبح٬ ارتفاع سیاره زهره در آن زمان حدود 72 درجه وسمت آن در حدود 122 درجه است.در این زمان خورشید نیز در ارتفاع حدود62 درجه نورافشانی می کند.دو عکس زیر مناطقی از کره زمین که شاهد گرفتگی خواهند بود و شکل تقریبی هلال ونقطه ناپدید شدن سیاره زهره را نشان می دهند.

مشخصات ماه گرفتگی کامل 25 خرداد

مشخصات ماه گرفتگی کامل 25 خرداد

پس از سال 1386، باز نوبت گرفت کامل ماه و امکان رصد آن از ایران فرا رسیده است. اما اینبار ماه در یک زمان طولانی تر و با عبور از مرکز سایه خواهد گرفت. مدت گرفت کامل در اکثر نقاط ایران به حدود یک ساعت و 41 دقیقه خواهد رسید.

 

زمانهای گرفت برای چند شهر مختلف ایران در زیر آمده است. هرچند در ماه گرفتگی این اختلافها برای شهر های ایران به ندرت به دقیقه میرسد:

	مشهد	تهران	یزد
شروع گرفت جزئی	22:53	22:53	22:53
شروع گرفت کامل	23:53	23:53	23:52
پایان گرفت کامل	1:34	01:33	01:34
پایان گرفت جزئی	02:33	02:33	02:33

در انتها نیز نقشه ماه گرفتگی امسال را بر مبنای عبور ماه از سایه زمین و همچنین میزان گرفت بر روی نقاط مختلف کره زمین را نشان داده ایم:برای دیدن نحوه گرفت لحظه به لحظه نیز به نشانی زیر وارد شوید

http://shadowandsubstance.com/

رای گیری در شورای تقویم منجر به اشتباه در شروع ماه رجب شد!

پس از طی ماه جمادی الثانی در این روزها به استقبال ماه رجب می رویم.

تقویم شروع ماه رجب را شنبه ۱۴ خرداد اعلام کرده و ماه جمادی الثانی را ۳۰ روزه به پایان می رساند. در حالیکه بسیاری از کارشناسان رویت هلال و معیارهای پیش بینی رویت هلال اعتقاد دارند که هلال شامگاهی رجب المرجب در غروب روز پنج شنبه ۱۲ خرداد با ابزارهای متعارف نجومی در اکثر نقاط ایران قابل رویت می باشد.

اکنون این سوال پیش آمده است که دیر شروع شدن ماه رجب که باعث می شود روز ولادت حضرت علی و مبعث پیامبر را از ۴ شنبه به ۵ شنبه تغییر دهد با چه هدفی انجام شده است؟

باپیگری این موضوع متوجه شدیم که در رای گیری اعضای شورای تقویم برای این موضوع حکم به ۳۰ روزه بودن ماه جمادی الثانی داده شده است.

جالب اینجاست که همین شورای تقویم هلال ماه رمضان را در غروب روز یکشنبه ۹ مرداد که در هیچ از نقاط ایران با بزرگترین تلسکوپها قابل رویت نیست را رویت پذیر دانسته و شروع ماه رمضان را از ۱۰ مرداد اعلام کرده است!

مقارنه سیارات در صبحگاه این روزها

بامداد روز چهارشنبه و پنجشنبه 21 و 22 اردیبهشت، نیم ساعت قبل از طلوع خورشید در سمت شرق آسمان زهره و مشتری به ملاقات هم می روند. فاصله بین این دو سیاره به حدود 45 دقیقه قوسی می رسد. البته مریخ و عطارد هم در کنار این دو سیاره قرار دارد و یک سفره سیاره خواهیم دید. این پدیده با چشم غیر مسلح در آسمان قابل مشاهده است.

به نقل از سایت ستاره پارسی، یک افسانه قدیمی محلی میگوید: زهره ومشتری این دو عاشق دیرینه همدیگر هستند و ماهها در آسمان به دنبال همدیگر می گردند و وقتی همدیگر را پیدا کردند پیش از انکه به هم برسند خوابشان می رود و وقتی بیدار میشوند فرسنگها از هم دور شده اند، و این است که می گویند " زهره ومشتری هیچ وقت به هم نمیرسند".

کشف جریان آب در سطح مریخ؟

کشف جریان آب در سطح مریخ؟

دانشمندان نقشه برداری فضایی دانشگاه آریزونا با استفاده از تلسکوپ های و تجهیزات ناسا موفق شدند با مقایسه دو تصویر گرفته شده از قسمت شمال غربی دهانه آسیمور مریخ در پهنای 120 متر، جریانهایی را شبیه به جریان آب روی سطح مریخ مشاهده کنند. آنها هنوز نمی دانند که چرا این جریانها در نیم کره جنوبی در عرضهای 32 تا 48 و آنهم در وسط تابستان (در فاصله ماه می و آگوست) مشاهده شده است؟ آنها قرار است با تکمیل تحقیقات خود به این سؤالها پاسخ دهند.

کسوف و اظهار نظر عجیب یک استاد بازنشسته

دیروز که به اتفاق دانشجویان مشغول رصد کسوف بودیم، یک استاد دکترای بازنشسته از دانشگاه دولتی ... اظهار نظر عجیبی کرد. وقتی من گفتم در زمان کسوف و خسوف، ماکزیمم نیروی جزر و مدی اتفاق می افتد و می تواند در وقوع زلزله در مناطق مستعد زلزله مؤثر باشد، او گفت:

" این نیروی آنقدر تأثیر دارد که وزن من را تا 300 گرم کم و زیاد کرده و برای همین طلا فروشها هنگام غروب و شب معامله می کنند تا وزن طلا بیشتر از حد واقعیت نشان دهد! "

من هم بررسی زیر رو انجام دادم که دانشجویان نقشه برداری که دستی در ژئودزی دارند و یک محاسبه ساده را می توانند انجام دهند، تا به اشکال اظهار نظر این استاد محترم پی ببرند. اگر وزن را در شتاب 9.8 متر بر مجذور ثانیه (980گال) در نظر بگیرید، آنگاه با تغییر شتاب ناشی از عوامل زیر خواهیم داشت:

1-      به علت 5.4 گال اختلاف شتاب از استوا تا قطب، وزن یک شخص 80 کیلوگرمی در استوا حدود 440 گرم سبک تر از زمانی است که در قطب می باشد.

2-      به علت 0.6 گال اختلاف شتاب از سطح دریا تا ارتفاع 2000 متری (ارتفاع بعضی از شهرها)، وزن یک شخص 80 کیلوگرمی در ارتفاع 2000 متری حدود 50 گرم سبک تر از زمانی است که در کنار دریا می باشد.

3-      به علت 0.28 میلی گال ناشی از ماکزیمم شتاب ثقل حاصل از جزر و مد ماه و خورشید، وزن یک شخص 80 کیلوگرمی در حالت مد، حدود 0.02 گرم سبک تر از زمانی است که در جزر اتفاق می افتد.

هر چند جرم ثابت است و فقط وزن تابع شتاب ثقل است اما از نتایج بالا خود خواهید فهمید که برای وزن معاملات طلا که آنقدر این اثر ناچیز است که به حساب نمی آید. مثلا برای یک مثقال طلا، مقدار اثر ناشی از جزر و مد ماه و خورشید، 0.0000012 گرم خواهدبود!

کسوف ۱۴ دی

 روز سه شنبه 14 دی، در منطقه خاورمیانه، شمال افریقا و اروپا و روسیه، شاهد خورشیدگرفتگی جزئی خواهند بود.  در ایران کمترین گرفت در جنوب شرق (19%) و بیشترین گرفت در شمال غرب (62%) می باشد.

در تفت و یزد میزان گرفت 45 درصد (همپوشانی) پیش بینی می شود.   شروع گرفت در تفت از ساعت 11:30 دقیقه در قسمت شمال شرقی خورشید و پایان آن ساعت 14:15 دقیقه از قسمت بالا می باشد.   بیشترین مقدار گرفت در ساعت 12:52 در تفت و همزمان در تهران خواهد بود. شکل زیر قسمت گرفته شده خورشید را در این زمان نشان می دهد.

برای دیدن این پدیده نجومی از فیلتر های مناسب خورشیدی نظیر شیشه های جوشکاری شماره 80 و یا عینک های آفتابی قوی و یا صفحات سی دی یا دی وی دی در صورتی استفاده نمایید که قرص خورشید را بدون درد و فشار به روی چشم، ببینید.