ژئواینفو: اطلاعات موضوعی علوم ژئوماتیک

اطلاعات موضوعی و خبرهای مفید و مهم در مورد شاخه های مختلف علوم ژئوماتیک که معمولا به طور پراکنده وجود دارد.( رستمی و فاطمی)

ژئواینفو: اطلاعات موضوعی علوم ژئوماتیک

اطلاعات موضوعی و خبرهای مفید و مهم در مورد شاخه های مختلف علوم ژئوماتیک که معمولا به طور پراکنده وجود دارد.( رستمی و فاطمی)

کنفرانس ژئوماتیک ۸۶

کنفرانس ژئوماتیک ۸۶ نیز شروع شد اعلامیه سازمان نقشه برداری به قرار زیر است.

طرحهای توسعه زیربنایی GNSS در استرالیا

 

طرحهای توسعه زیربنایی GNSS در استرالیا

 

حتماً از بحث GNSS در مطالب قبلی با خبر هستید. ترکیبی از ماهواره های ناوبری، ماهواره های تقویت سیستم و سیستمهای تقویتی زمینی که خدمات ناوبری و تعیین زمان و موقعیت را برای کاربران مجهز به دستگاههایی با تجهیزات مناسب ارائه می کنند. اداره آموزش  و پرورش و دانشسرای علوم فدرال استرالیا، مبلغ 15.8 میلیون دلار برای برنامه امور زیربنایی ژئودتیک استرالیا اهداء کرده است. این اهداء با هدف توسعه تحقیقات ژئودزی و رشته های فضایی وابسته که به تعیین موقعیت دقیق تکیه دارند، انجام شده است. البته این سرمایه دولتی بطور مخصوص در زمینه ایجاد GNSS هزینه خواهد شد. طرحهای جاری در این زمینه عبارتند از :

1-     نصب سه آنتن جدید ایستگاه VLBI

2-     تهیه نرم افزار مربوط به ایستگاه VLBI

3-     خرید یک دستگاه ثقل سنج مطلق

4-     خرید یک دستگاه ثقل سنج جزر و مدی

5-     خرید یک دستگاه کالیبراسیون ثقلی دریایی (Mt Stromlo)

6-     بهبود توان لیزر دستگاه (Mt Stromlo) برای اثر بیشتر MEO ranging

7-     ایجاد تقریباً 110 سایت جدید GNSS

8-     و ...

GNSS 

امید که ما از قافله عقب نمانیم و در این راه بتوانیم اینگونه هزینه کنیم تا در زمستان به خاطر وجود شرایط بد جوی، شاهد باطل شدن بسیاری از پروازهای شهرهای کشور نباشیم و در دیگر فصول سال احتمالا هواپیماها باهم برخورد نکنند و یا روی کوه  فرود نیایند و... !!

 

رادارست های جدید

باز هم خبری از دنیای سنجش از دور و این بار از ماهواره های راداری.

کانادا در تدارک مجموعه­ای دیگر از ماهواره های RADARSAT  است که قدیمی ترین رادارهای باند C با گشودگی مصنوعی (SAR) محسوب می شوند. سری جدید  3 تا 6 ماهواره  را شامل خواهد شد. Radarsat-1 حدود 3 ماه پیش 12 سالگی خود را جشن گرفت و Radarsat-2 نیز در امسال به این سن خواهد رسید. با توجه به موفقیت این ماموریت، قرار است مجموعه ماهواره های جدید در سالهای 2012 تا 2015 در فضا قرار گیرند.

دانشمندان آژانس فضایی کانادا  اعلام کرده اند تجربیات ماهواره های قبلی در هدایت  طراحی های جدید  کمک خواهند کرد. دو مشکل بزرگ برای  Radarsat-1  وجود داشت که قرار است در سری جدید دیگر وجود نداشته باشد. اولین مشک عدم وجود یک ماهواره پشتیبان در سیستم بود. چنین مسئله ای یک عیب بزرگ برای سیستمهای تولید کننده محسوب می گردد. برای کاربرانی که این داده ها را در مسائل مهم و حیاتی به کار می برند پیوستگی تولید داده بسیار ضروری است.

نکته مهم دیگر نیاز به زمان بازدید مجدد کوتاهتری نسبت به وضع موجود برای Radarsat-1 است. اگر این مدت کوتاهتر ( مثلا یک روز) شود آنگاه می توانه کاربرد های بسیار بیشتری برای داده های راداری این ماهواره تعریف نمود. ماموریت اصلی Radarsat-3  رفع این نقائص می باشد. عملا این ماوریت از حداقل سه ماهواره همسان در باند c تشکیل شده است که هم مشکل پشتیبانی و هم مشکل قدرت تفکیک زمانی را حل می کند. هزینه این پروژه عظیم حدود 600 میلیون دلار تخمین زده شده است. کانادا علاوه بر پروژه های داخلی در بسیاری از پروژه های خارجی نیز با کشورهای دیگر همکاری می نماید که Cloudsat آمریکا و Odin-Osiris سوئد دو مورد از این همکاریها هستند. علاوه بر سنجنده های راداری کانادئیها به سنجنده های فرا طیفی نیز علاقه زیادی نشان می دهند و هم اکنون با سازمان فضایی ایتالیا در این زمینه همکاریهای جدی دارند. به این ترتیب کانادا به عنوان یک قطب علمی کاربردی در سنجش از دور جای خود را دراین حطیه از علم باز می کند و کشورهای دیگر را روز به روز وابسته تر به خود می نماید. باز هم آفرین به همت آنها که حداقل تصاویر مورد نیاز ما را تامین می کنند. .... تا چه شود.

فصل امتحانات

فصل امتحانات  شروع شده  است و دانشجویان کوشا و درسخوان مشغول.

به همه شما خسته نباشید می گوییم

 و به عنوان تجربه این جمله را پیشکش می کنیم:

                                                     فهم السؤال نصف الجواب

تلاش خود را بکنید جواب خواهید گرفت.

موفق باشید

 

آینده سنجش از دور و تلاشهای ژاپن

یکی از جالبترین سخنرانیهای سیزدهمین کنفرانس سنجش از دور و فتوگرامتری استرالیا توسط  Yasushi Horikawa مدیر عامل JAXA ژاپن ارایه گردید. وی اعلام داشت که ماهواره ALOS بخشی از برنامه بلند مدت JAXA برای هماهنگی با دولت ژاپن و جامعه جهانی سنجش از دور است. وی عنوان داشت که بیشتر تلاشهای  ژاپن در زمینه سنجش از دور تحت تاثیر سیستمهای جهانی پایش زمین قرار دارد. GEOSS تلاشی بین المللی است تا سازمانهای فضایی کشورها تشویق شوند به جای رقابت دائم با یکدیگر، با هزینه کمتری ماهواره هایی بسازند که تکمیل کننده یکدیگرند.

ALOS تنها یکی از چند ماهواره ای است که قرار است برای بررسی آب و  هوا، خشکسالی و بلایای طبیعی  در دهه آینده به فضا پرتاب شود. این ماهواره قلب یک سیستم هشدار حوادث طبیعی است که نگهبان آسیا (Sentinel Asia) نامیده می­شود. نگهبان آسیا یک سیستم پشتیبانی پیش بینی کننده است توسط مجموعه ای از کشورهای آسیا اقیانوسیه اجرا خواهد شد و از اینترنت به عنوان پایه ارسال اطلاعات مربوط به حوادث استفاده خواهد کرد.

این مدیر ژاپنی اعلام کرد که علاوه بر ALOS ماهواره های دیگری نیز در راهند تا به فضا فرستاده شوند؛ که یکی از ماموریتهای آنها پایش میزان گاز های گلخانه ای می باشد. این کار بر عهده ماهواره GOSat  (Greenhouse Gases Observing Satellite)  قرار داده شده است تا توزیع دی اکسید  کربن و متان را در اتمسفر اندازه گیری نماید. داده های این ماهواره حدود 50000 اندازه گیری برای ورود به مدلهای اتمسفری در اختیار دانشمندان قرار خواهد داد. این رقم برای دستگاههای اندازه گیری فعلی بسیار بسیار اندک است. GOSat قرار است در سال 208 م  پرتاب شود.

JAXA علاوه براین ماهواره دو ماهواره Gcom-W , Gcom-C را برای پرتاب در سالهای بین 2010 تا 2015 م برنامه ریزی نموده است. یکی از ایندو ماهواره چند سنجنده ای  برای بررسیهای آبشناسی و دیگری برای اهداف اقلیم شناسی طراحی شده است. Horikawa سخنرانی خود را با توضیح جزئیات ماهواره های پس از ALOS به اتمام رساند. این مجموعه شامل دو ماهواره غیر فعال و دو ماهواره راداری با قدرت تفکیک بین 1 تا 2 متر و زمان بازدید مجدد 3 ساعت خواهد بود که جایگزین Daichi در ده سال اینده خواهند بود.

با این سخنرانی می توان به آینده سنجش از دور فضایی خوش بین بود.  اگر چه در مقطعی از بیفایده بودن دورکاوی سخن به میان می آمد ولی اکنون سنجش از دور جای خود را به عنوان یکی از مهمترین منابع تولید داده های مکانمند باز کرده است. دو مورد دیگر که در انتظار آینده سنجش از دور است عبارتند از ماهواره های چند سنجنده ای و همچنین مجموعه ماهواره ها. چیزی که باعث می شود در عمل به قدرت تفکیک مکانی، طیفی و زمانی بالاتری برای این نوع تصاویر رسید. کشور ما واقعا از این قافله عقب مانده و همچنان نیز توجهی به این موضوع نمیشود. کاری که کشورهای ضعیفی چون تایلند، تایوان و نظایر آن با همکاری با کشورهای پیشرفته این سالها شروع کرده اند و می شود به راحتی پیش بینی کرد که مثل خیلی چیزهای دیگر به سادگی از ما جلو خواهند زد و و ما در پس شعارهای خود گم شده و حیران که چرا اینچنین است....؟؟؟؟ راهکار مشخص است ...

                کاروان رفت و تو در خواب و بیابان در پیش

                                  کی  روی؟ ره ز که پرسی؟ چه کنی؟ چون باشی؟

سیستم تعیین موقیت روسی Glonass دوباره جان گرفت.

 

سیستم تعیین موقیت روسی Glonass دوباره جان گرفت.

 

با پرتاب سه ماهواره سری Glonass-M  از ماهواره های سیستم تعیین موقعیت Glonass ، دوباره این سیستم در حال انقراض جان تازه ای به خود گرفت. این سه ماهواره در تایخهای  اول تا چهارم دیماه بوسیله راکت Proton-K/DM-2 به فضا پرتاب شده و در مدار قرار گرفتند. تا قبل از این پرتابها، 16 ماهواره در مدار قرار داشتند که تنها 10 ماهواره از این سیستم کار می کنند (11 ماهواره قدیمی، یک ماهواره مدرن و 4 ماهواره از سری  Glonass-Mمی باشد). به این ترتیب اکنون 19 ماهواره این سیستم در ارتفاع 19000 کیلومتری در مدار قرار داشته و 13 تای آنها فعالند.

glonass_m 

در برنامه های بعدی قرار است در سپتامبر(شهریور) و دسامبر (آذر) سالهای 2007، 2008 و 2009، در هر نوبت 3 ماهواره از سری Glonass-M پرتاب شوند. در سال 2010 نیز 2 ماهواره از سری Glonass-K پرتاب خواهند شد. در نتیجه در سال 2010 تعداد این ماهواره ها به 39 ماهواره خواهد رسید. فرق این دو ماهواره در این است که ماهواره های سری Glonass-M به وزن 1415 کیلوگرم و جزء سیستم اصلی تعیین موقعیت بوده و 7 سال عمر مفید دارند در حالیکه ماهواره های سری Glonass-K به وزن 700 کیلوگرم و 10 سال عمر مفید دارند. با این حساب در سال 2010 سیستم به 23 ماهواره جدید مجهز خواهد شد.

 

GNSS یک واقعیت

یادتان هست در مورد GNSS و آینده سیستمهای ماهواره ای مطلبی در همین وبلاگ آوردیم. حالا شرکت Topcon Positioning Systems اعلام  داشته است که به طور موفقیت آمیز اولین سیگنال را از Giove-A (اولین ماهواره  آزمایشی گالیله) دریافت نموده است. این سیگنال توسط دو گیرنده تولیدی این شرکت به نام  GR-3  و  Net-G3 که به فن آوری G3 این شرکت مجهز هستند دریافت شده است.

این موفقیت TOPCON به دنبال خبر تولید گیرنده AsteRx1 از شرکت بلژیکی Septentrio اعلام شد که ادعا کرده است اولین سیگنالهای این ماهواره را توسط گیرنده خود دریافت داشته است. اهمیت این خبر از این جهت است که گیرنده شرکت TOPCON قادر به دریافت سیگنال­های  سیستم GPS و GLONASS نیز هست. به نوعی این گیرنده را می توان اولین گیرنده از نسل جدید گیرنده های GPS که احتمالاً در 2010 م به بازار ارایه خواهند شد، دانست.

این تاریخ با توجه به اصرار اروپا بر تکمیل سیستم گالیله در 2010 کاملا مناسب است. روسها نیز اعلام کرده اند که GLONASS را تا 2010 م تکمیل خواهند کرد. TOPCON بر این عقیده است که مشتریان از این گیرنده های سه گانه استقبال خواهند نمود. دسترسی بالقوه به 80 ماهواره برای نقشه برداران و مهندسان بسیار جالب خواهد بود. در این صورت قابلیتهای این گیرنده ها مخصوصا در مناطق شهری بسیار بالا خواهد رفت. یکی از پایگاههای این سیتم جدید استرالیا خواهد بود که هم اکنون از طرف نقشه برداران و کاربران مختلف تحت فشار است تا شبکه های مرجع خود را به دریافت سیگنالهای GLONASS مجهز نماید. و حتی پیشنهاد شده است تا در اولین زمان ممکن که سیستم گالیله هم به کار می افتد، شبکه مرجع استرالیا به آن هم تجهیز شود.

البته تمام شرکتهای فعال در این زمینه هم از این قضیه استقبال نکرده اند. به عنوان مثال شرکت Trimble اعلام کرده است که تمرکز عمده خود را بر گیرنده های پیشرفته تر GPS خواهد گذاشت و در این مرحله به گیرنده های  Glonass    یا  Galileoتوجه کمتری خواهد نمود.  گیرنده های دریافت سیگنال   L5سیستم GPS که قرار است در آینده ارسال شود  از جمله این تولیدات خواهند بود. Trimble اعلام   کرده است موقعی گیرنده های گالیله را تولید خواهد کرد که این سیستم نیز به حد کاربرد عملی برسد.

به هر حال GNSS یک واقعیت است که هر که زودتر آن را بپذیرد و از آن استفاده کند، از قابلیتهای آن بهره بیشتری خواهد برد.

داده های مکانمند در Microsoft

اولین اطلاعات در مورد توجه خاص Microsoft به داده های مکانمند  در کنفرانس Map Asia 2006 ارائه گردید. Johannes Kebeck مسئول فن آوری در مورد طر حهای آینده مایکروسافت توضیحات جالبی داد. وی عنوان نمود که سال به سال بیل گیتس از شرکت بیشتر جدا می شود و کار اصلی  او  در سالهای اخیر طراحی آینده شرکت است. پروژه  Virtual Earth یا زمین مجازی نتیجه این فرایند است. این پروژه به منظور بالا بردن توانایی های شرکت در استفاده از جغرافیا در جستجو های اینترنتی طراحی شده است. Kebeck گفت که 75 درصد پرسشهای اینترنتی به گونه در ارتباط با مکانها بوده است. آمار جالب توجهی که وی ارایه داد نشان می دهد که بیشترین آیتم جستجو شده  در آمریکا در ماه سپتامبر کلمه Hotel به همراه  restaurant  و Walmart   (فروشگاههای زنجیره ای در آمریکا) بوده است.

زمین مجازی مجموعه از تصاویر (قائم و مایل) و همچنین نقشه راههای جهان خواهد بود. تصاویر قائم از تصاویر هوایی و یا فضایی تهیه خواهد شد به گونه ای که تمامی سطح زمین پوشش داده شود. البته استفاده از تصاویر ماهواره ای مشکلی ندارد ولی پوشش عکسهای هوایی کاملا به قوانین محلی بستگی دارد و در حال حاضر تنها آمریکا، کانادا و انگلیس پوشش داده شده اند. عکسهای مایل توسط سازمان عکس سنجی آمریکا فراهم خواهد شد. داده های برداری نیز توسط یک شرکت دیگر فراهم خواهد شد.

Kebeck اعلام داشت که پروژه در سطوح مختلفی در سطح جهان در حال پیشرفت است. بیشترین پیشرفت در آمریکا بوده است ولی پیشرفت پروژه برای کشورهای چین، کره و هند نیز قابل توجه است. وقتی همه این اطلاعات در سایت Virtual Earth قرار گرفت، اطلاعات آن به بخش تبلیغات online متصل خواهد شد. چیزی که سالانه 100 میلیارد دلار ارزش دارد. و این دلیل اصلی و توجیه گر این همه تلاش خواهد بود. !!!!!

شب یلدا طولانی ترین شب در کجا؟

 

شب یلدا، بزرگترین شب سال در کدام نقطه کره زمین است؟

تمام کسانی که با نجوم و آرایش فضایی زمین و خورشید آشنا هستند، می دانند که زمین در اول دیماه هر سال به نقطه انقلاب زمستانی خود می رسد. نقطه ای که در آن، ناظران نیمکره شمالی دارای کوتاهترین روز و بلندترین شب سال بوده و بر عکس در نیمکره جنوبی بلندترین روز سال اتفاق می افتد.

اما باید توجه داشت که در این شب همه ناظران نیم کره شمالی دارای طول شب یکسان نیستند. در استوا طول شب و روز برابر و مساوی با 12 ساعت است و هرچه به طرف قطب می رویم طول شب یلدا افزایش می یابد. بطوریکه با یک محاسبه ساده می توان به نتایج زیر رسید:

نام شهر

کشور

طول شب یلدا

مکه

عربستان

13 ساعت و 18 دقیقه

مدینه

عربستان

13 ساعت و 32 دقیقه

چابهار

ایران

13 ساعت و 36 دقیقه

یزد

ایران

14 ساعت و 5 دقیقه

اصفهان

ایران

14 ساعت و 9 دقیقه

تهران

ایران

14 ساعت و 26 دقیقه

مشهد

ایران

14 ساعت و 29 دقیقه

تبریز

ایران

14 ساعت و 39 دقیقه

برلین

آلمان

15 ساعت و 36 دقیقه

پاریس

فرانسه

15 ساعت و 59 دقیقه

لندن

انگلیس

16 ساعت و 25 دقیقه

مسکو

روسیه

17ساعت و 17 دقیقه

استکهلم

سوئد

18 ساعت و 18 دقیقه

هلسنکی

فندلاند

18 ساعت و 35 دقیقه

ریکجاویک

ایسلند

20 ساعت و 31 دقیقه

لولیا

سوئد

21 ساعت و 44 دقیقه

همانطور که در جدول فوق مشاهده می شود، شب یلدا برای بعضی کشورها مشکلات زیادی را بوجود می آورد. مثلا در پایتخت سوئد، خورشید ساعت 8 و 55 دقیقه طلوع و ساعت 14 و 37 دقیقه غروب خواهد کرد. یعنی طول روز تنها 5 ساعت و 42 دقیقه است و چه زود شب فرا می رسد! البته خورشید هم در این روزها چه کم فروغ است. زیرا در وسط روز به حداکثر ارتفاع خود از افق یعنی حدود 8 درجه می رسد! آیا می توانید تصورش را بکنید؟

شب یلدای خوبی در کنار خانواده و دوستان داشته باشید.

 

هشدار دانشمندان نسبت به ذوب شدن یخهای قطبی

گروهی از محققان مرکز ملی پژوهشهای جوی  در آمریکا و دانشگاه مک گیل کانادا هشدار داده اند که اگر تولید گازهای گلخانه ای درسطح کنونی در جهان ادامه یابد، ممکن است تا سال 2040 میلادی، لایه یخی که سطح قطب شمال و اقیانوس منجمد شمالی را دربرگرفته در ماههای تابستان کاملاً ذوب و ناپدید شود. بنابر نتیجه این محققان که در مجله نامه های پژوهش جغرافیایی چاپ شده، تداوم تولید گازهای گلخانه ای در سطح کنونی باعث خواهد شد که در مناطق قطبی، تنها در محدوده ای واقع در سواحل شمال گروئنلند و کانادا یخبندان دائمی در ماههای تابستان برقرار بماند.گازهای گلخانه ای به گازهایی همچون بخار آب، گاز کربنیک، متان و ئیدروکسید آمونیم گفته می شود که بازتاب پرتو نور خورشید را از زمین به خود جذب می کنند و باعث بالا رفتن دمای جو زمین می شوند.بنابر تحقیقاتی که نتیجه آن در مجله نامه های پژوهش جغرافیایی چاپ شده، ذوب شدن یخهای قطبی نیز بر گرم شدن زمین اثر می گذارد، چرا که آب بیش از یخ نور خورشید را به خود جذب می کند و با افزایش سطح آب روی زمین که از ذوب شدن یخهای قطبی ناشی می شود، روند بالا رفتن دمای جو نیز شتاب می گیرد.